لوله و اتصالات کاربردی در صنعت پتروشیمی

مایعات خورنده، مانند اسیدها، بازها، نمک ها و حلال ها، در فرآیندهای مختلف پتروشیمی به کار می روند. این مایعات می توانند باعث خوردگی، سایش، ترک خوردگی و نشت لوله ها و اتصالات شوند. خوردگی لوله ها و اتصالات می تواند منجر به کاهش عمر مفید، افزایش هزینه تعمیر و نگهداری، کاهش کارایی و کیفیت محصولات و حوادث زیانبار شود.

برای جلوگیری از خوردگی لوله ها و اتصالات در صنعت پتروشیمی، باید از مواد مناسب برای ساخت آنها استفاده شود. برخی از مواد رایج برای لوله ها و اتصالات عبارتند از:

• فولاد: فولاد ماده بسیار پرکاربرد برای لوله ها و اتصالات است. فولاد قابل فورج برای اتصالات و فولاد ریخته گری برای کاربردهای خاص استفاده می شود. لوله ها به دو دسته لوله های بدون درز و لوله های جوش دار تقسیم می شوند.

• چدن: چدن دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی و سایش است و برای سامانه های دفع خاکستر، خطوط فاضلاب و خطوط آب زیرزمینی استفاده می شود. این ماده بسیار شکننده است و برای بسیاری از خدمات نیروگاه مناسب نیست. چدن به دسته های مختلفی مانند چدن خاکستری، چدن قابل تغییر شکل و چدن لاغر تقسیم می شود.

• برنج و مس: مواد غیر آهنی مانند مس و آلیاژهای مس در نیروگاه ها در ابزار دقیق استفاده می شوند.

علاوه بر مواد فوق، برخی از لوله ها و اتصالات با مواد پلیمری مانند PTFE، PFA، PVDF و PP پوشش داده می شوند. ترکیب این مواد اجازه می دهد که مایعات بسیار خاصی را انتقال دهند، که ایمنی در فرآیند را تضمین کرده و هزینه های تولید را در مدت متوسط و بلند کاهش می دهند.

انتخاب لوله ها و اتصالات مناسب برای صنعت پتروشیمی بستگی به شرایط عملیاتی سامانه لوله کشی دارد. برای راهنمایی در انتخاب ماده صحیح، می توان از کدهای استاندارد لوله کشی استفاده کرد. به عنوان مثال، کد ASME برای لوله کشی تحت فشار شامل بخش هایی درباره لوله کشی نیرو، لوله کشی گاز و هوای صنعتی، لوله کشی نفت و پالایشگاه و سامانه های لوله کشی سرمایش است. هدف از این کدها اطمینان حاصل کردن از این است که ماده استفاده شده کاملاً امن است در شرایط عملکرد فشار، دما، خوردگی و سایش مورد انتظار.

لوله ها و اتصالات برای صنعت پتروشیمی به شکل ها، اندازه ها و مواد مختلفی در دسترس هستند. برخی از شکل های رایج برای لوله ها و اتصالات عبارتند از:

• زانو: زانو لوله ها و اتصالات برای تغییر جهت جریان بین دو لوله استفاده می شوند. این اتصالات ضروری هستند زیرا لوله ها با خطوط راست ساخته شده اند، بنابراین زانو ها اجازه می دهند که تمام لوله های راست به یکدیگر متصل شوند. معمولاً، این قطعات به زاویه ۹۰، ۴۵ و گاهی ۲۲.۵ درجه در دسترس هستند و با پیچ گوشتی یا چسب به جای نگه داشته می شوند. این قطعات لوله کشی در تعداد زیادی از مواد در دسترس هستند و معمولاً رشته های مادگی دارند.

• جفت: جفت برای جلوگیری از نشت در لوله های با قطر یکسان یا آسيب ديده يا شكافيده استفاده مي شود.

• ولو: ولو برای کنترل جریان مایعات در سامانه لوله کشی استفاده می شود. ولو ها می توانند جریان را روشن یا خاموش کنند، جریان را تنظیم کنند، جریان را به جهات خاص هدایت کنند یا فشار را کاهش دهند. ولو ها به انواع مختلفی مانند ولو های دروازه ای، ولو های توپی، ولو های پروانه ای، ولو های اطمینان و ولو های تنظیم دار می باشند. انتخاب نوع ولو بستگی به شرایط عملکرد، محیط، فشار، دما، ابعاد و هزینه دارد.

• درپوش: درپوش برای بستن انتهای یک لوله استفاده می شود. این قطعات معمولاً با پیچ گوشتی یا جوش به لوله متصل می شوند. درپوش ها می توانند به صورت مسطح، منحنی یا زاویه دار باشند. درپوش ها برای تعمیرات، تست فشار یا حفاظت از لوله ها استفاده می شوند.

• کاهنده: کاهنده برای اتصال دو لوله با قطرهای مختلف استفاده می شود. این قطعات به دو نوع کاهنده متمرکز و کاهنده غیرمتمرکز تقسیم می شوند. کاهنده متمرکز دارای یک خط مرکز است که در طول قطعه ثابت است. کاهنده غیرمتمرکز دارای دو خط مرکز است که در ابتدا و انتهای قطعه با هم تقارن ندارند. کاهنده ها برای تغییر جریان، فشار یا سرعت مایعات استفاده می شوند.

برخلاف لوله های ساده، لوله ها و اتصالات برای صنعت پتروشیمی باید با استانداردهای خاص و الزامات فنی سختگیرانه تطبیق پیدا کنند. برخی از استانداردهای رایج برای لوله ها و اتصالات عبارتند از:

• EN 12569:2020 – Industrial valves – Valves for chemical and petrochemical process industry – Requirements and tests

• ASME B16.5 – Pipe Flanges and Flanged Fittings

• ASME B16.9 – Factory-Made Wrought Buttwelding Fittings

• ASME B16.11 – Forged Fittings, Socket-Welding and Threaded

• ASME B16.34 – Valves – Flanged, Threaded, and Welding End

لوله ها و اتصالات برای صنعت پتروشیمی نقش حیاتی در عملکرد صحیح و امن سامانه های تولید و انتقال محصولات دارند. انتخاب و نصب لوله ها و اتصالات مناسب می تواند باعث کاهش هزینه ها، افزایش کارایی، بهبود کیفیت و جلوگیری از آسیب های زیست محیطی شود. بنابراین، لازم است که عایق لوله ها و اتصالات با دقت و مهارت بررسی، طراحی، تولید، آزمایش و نگهداری شوند.

انتهای رپرتاژ آگهی/