مروری بر زندگی هنری استاد حسین مصدقزاده؛ از کارگاه پدر تا گنبدهای حرم
به گزارش خبرنگار تابناک از استان اصفهان، استاد حسین مصدقزاده ۹۸ سال زیست و با دستهایش هزار نقش را کنار هم نشاند؛ هر لچک و ترنجی که از زیر انگشتانش جان میگرفت، بخشی از حافظه جمعی این سرزمین میشد. اصفهان حالا یکی از چهرههای مؤثر هنر خود را از دست داده است؛ اما رد پای او بر گنبدها و صحنها، باقی است و سخن میگوید.
حسین مصدقزاده سال ۱۳۰۶ در اصفهان به دنیا آمد؛ شهری که معرق برایش فقط یک حرفه نبود، زبان مادری بود. او در کارگاه پدرش، عبدالغفار مصدقزاده از استادان برجسته کاشیکاری با ابزار، رنگ و خاک آشنا شد و از همان کودکی نخستین مهارتها را در طراحی و معرقکاری آموخت. حضور پیوسته در کارگاه خانوادگی، مسیر او را بهسوی استادی هموار کرد و خیلی زود نامش در میان معرقکاران و کاشیکاران ایران مطرح شد.
تکنیک، زبان بصری و آثار شاخص استاد مصدقزاده
زبان بصری مصدقزاده بر ظرافت قطاربندی، استحکام رسمیبندی و خیالپردازی در مقرنس و نقشاندازی استوار بود؛ مجموعهای از فنون که در هنر او، به سطحی از یکپارچگی و دقت رسیده بود. مهمترین یادگارهایش را میتوان در بناهای مذهبی و تاریخی ایران دید: حرم امام رضا (ع) در مشهد، حرم حضرت معصومه (س) در قم، و گنبد شاهچراغ در شیراز، با نقشهای همنشسته و رنگهای کوکشدهای که کیفیت و دوام را در کنار زیبایی تضمین میکردند. در کنار خلق آثار تازه، حضور او در مرمت و بازسازی آثار ارزشمند نیز پررنگ بود؛ رویکردی که هم به حفظ اصالت کمک میکرد و هم دانش فنی نسلهای بعد را غنیتر میساخت.
آثاری که در برابر فرسایش زمان مقاوم است
در کارگاه، او هر قطعه را بهمثابه واژهای از یک جمله میدید: خط لبِ نقش را با صبر میگرفت، برش را پاکیزه میزد و بندکشی را چنان تنظیم میکرد که چشم روی سطح بلغزد، نه روی درز. این وسواس فنی، همان چیزی بود که آثارش را برابر فرسایش زمان مقاوم میکرد. روایت نزدیکان و همکاران از اخلاق حرفهای او، بر ترکیب کمنظیر سختکوشی، دقت و تعهد به اصالت دلالت دارد؛ خصایصی که او را به یکی از شناختهشدهترین هنرمندان حوزه کاشی معرق در بیش از شصت سال فعالیت بدل ساخت.
مصدقزاده حلقه پیوند میان هنر سنتی و مدرن
مصدقزاده فقط هنرمند یک نسل نبود؛ او حلقه پیوند میان سنت و امروز بود. در اصفهان، شهری که با کاشی و معرق نفس میکشد، نقش او در تثبیت معیارهای کیفی و انتقال دانش درخور توجه بود. میراثش، هم بهصورت آثار ملموس بر بناها و هم به شکل معیارهای فنی و زیباییشناختی در ذهن هنرمندان باقی مانده است. بهواسطه همین میراث، نام او در حافظه هنری ایران ماندگار شد و آثارش در داخل و خارج از کشور شناخته شدند.
وی پس از دورهای از مشکلات جسمیِ ناشی از کهولت سن و بستری در بیمارستان، سهشنبه ۱۱ آذرماه ۱۴۰۴ درگذشت. پیکرش در قطعه نامآوران باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده میشود؛ بدرقهای شایسته برای هنرمندی که دههها نام اصفهان را با نقشهای معرق بر فراز گنبدها نگه داشت.
با رفتن حسین مصدقزاده، اصفهان نه فقط یک استاد معرق، که بخشی از حافظه زنده هنر خود را از دست داد؛ اما هر جا که فیروزهای کنار لاجوردی نشسته و بندکشیها بینقصاند، میتوان رد دستهای او را دید و شنید که زیبایی، اگر درست چیده شود، جاودانه است.
انتهای پیام/