باداب سورت؛ چشمهای که گلآلود ش
به گزارش تابناک مازندران، کشور ما با داشتن مناطق آب و هوایی و پوششهای گیاهی متنوع و استان مازندران با دارا بودن اقلیمهای متفاوت همانند دشت، جلگه، جنگل، دریا و شنزار از زیباترین مناطق خاورمیانه و جهان از نقطه نظر مناطق طبیعی متفاوت و زیبا محسوب می‌شود و وجود دریای خزر، قله دماوند، جنگل زیبای هیرکانی، چشمه‌ها و رودخانه‌های پرآب و غارهای کم نظیر از این استان تابلویی طبیعی، خدادادی و چند رنگ ساخته است اما به تحقیق همه زیباییهای مازندران نه تنها با همت انسانی ساخته نشده است بلکه انگار برخی دانسته یا ندانسته کمر به تخریب و نابودی این شاهکار خلقت بستهاند.
باداب سورت؛ چشمههایی در تراز جهانی
چشمه‌های خیالانگیز باداب سورت یکی از این آثار طبیعی و اعجاب انگیز مازندران است که با وجود ثبت به عنوان دومین میراث طبیعی مازندران در فهرست آثار ملی ایران توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۷ آنهم پس از کوه دماوند، اما در سالهای گذشته حتی پس از ثبت ملی شاهد بی توجهیهایی بود.
باداب سورت شامل چشمههایی پلکانی از جنس تراورتن بی‌نظیر در ایران و کم‌نظیر در جهان که در روستای ارست بخش چهاردانگه‌ی شهرستان ساری واقع است و ثبت جهانی آن پس از پاموک‌کاله‌ی ترکیه، به عنوان دومین چشمهٔ آب شور جهان انجام است.
*ویژگی چشمه‌های باداب سورت
این چشمه‌های بی‌نظیر شامل چندین چشمه با آب‌های کاملاً متفاوت از لحاظ رنگ، بو، مزه و حجم آب، در ارتفاع ۱۸۴۱ متری از تراز دریا جای دارند، اطراف چشمه پوشیده از درختچه‌های زرشک وحشی و ارتفاعات بالاتر پوشیده از جنگل‌های سوزنی برگ است.
جریان آب‌های رسوبی و معدنی این چشمه‌ها طی سال‌ها، در شیب پایین دست کوهستانی خود، صدها طبقه و ده‌ها حوضچهٔ پلکانی بسیار زیبا به رنگ‌های نارنجی، زرد و قرمز در اندازه‌های مختلف پدید آورده‌است و این طبقات و حوضچه‌ها در واقع جاذبهٔ اصلی و ویژگی منحصر به فرد چشمه‌های باداب سورت است تا جایی که زیبایی این طبقات و محل ویژهٔ قرارگیری چشمه‌ها در دامنهٔ کوهستان و چشم اندازهای اطراف به ویژه در غروب بسیار تحسین برانگیز است.
*اشاره به باداب سورت در کتب قدیمی
به نام این چشمه‌های زیبا در کتب قدیمی نیز اشاره شده است آنجا که در سفرنامه گریگوری ملگُنف فردی که در سال ۱۸۵۸ تا ۱۸۶۰ در پی انجام ماموریتی از سوی حکومت قفقاز برای اجرای وصیت‌نامهٔ پتر کبیر به نواحی جنوبی دریای مازندران سفر کرد، در آن قسمت از سفرنامه که مناطق مرزی هزارجریب را برمی‌شمارد، نام باداب سورت را به صورت «چشمهٔ آروس» آورده است که در واقع اشاره به چشمهٔ روستای ارست است.
همچنین در سفرنامهٔ کلنل برسفرد لوات آمده است: «از یک دره در کنار یکی از رودخانه‌های قریه قلعه‌سر که گذشتیم به قریه سورت رسیدیم، چشمه‌های آب گوگردی در حوالی این قریه واقع است».
*ثبت ملی و حریم حفاظتی
در حالی که چشمه‌های زیبای سورت یکی از پربازدید ترین مناطق طبیعی مازندران و ایران محسوب می‌شود اما نبود سازماندهی مناسب برای جلوگیری از وارد شدن آسیب و در نتیجه اقدامات نادرست برخی بازدید کنندگان، بسیاری از وجوه طبیعی این چشمه دچار خسارت و تحول اجباری شد تا اینکه با ورود سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری پس از ثبت ملی، در چهارم مرداد ۱۳۹۳ مصوباتی برای تعیین عرصه، حریم و ضوابط حفاظتی آن امضا و اعلام شد هرگونه دخل و تصرف در محدوده حریم این اثر طبیعی و تخلف از ضوابط حفاظتی برخورد قضایی را در پی دارد.
*طرح جدید میراث فرهنگی
اما این روند با وجود نبود سازوکار قانونی و مکانیزم اجرایی قوی همچنان به ضرر طبیعت بکر باداب سورت ادامه داشت تا در سال جاری رضا مهدیان رئیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان ساری از ممنوع شدن بازدید و تردد وسایل نقلیه در چشمه سورت این شهرستان خبر داد و گفت: زمانی برای لغو این ممنوعیت در نظر نگرفتیم و بستگی به شرایط کاری دارد.
وی افزود: مطابق با صورتجلسه دهم شهریور سال جاری که در محل فرمانداری شهرستان ساری برگزار شد، تا اطلاع ثانوی تردد هرگونه وسیله نقلیه و بازدید تمامی مسافران و گردشگران در منطقه چشمه سورت ممنوع است.
مهدیان، علت این تصمیم را ایجاد زیرساخت‌های لازم و ترمیم زخم‌ها و خسارت‌های وارد شده اعلام کرد و گفت: تامین امنیت لازم به عهده نیروی انتظامی، یگان حفاظت میراث فرهنگی و بخشدار چهاردانگه و پاسگاه منطقه است.
این اقدامات و تصمیمات در حالیست که باید منتظر ماند و دید این تدبیر جدید سازمان میراث فرهنگی تا چه حد میتواند جلوی نابودی دومین چشمه پلکانی جهان را بگیرد.
انتهای پیام/