بررسی تاریخی شب نامه
پای انتخابات که به میان می آید، تبلیغات غیررسمی آغاز می شود و در فرایند این رویداد بزرگ سیاسی برخی حرکت های غیرفرهنگی ساختارشکنانه نظیر توزیع شب نامه از سوی معدود افراد معلول الحال فضای جامعه را ملتهب می کند.
براساس اسناد تاریخی سابقه انتشار شب نامه یا همان پیام های پنهان نوشته به اواخر سلطنت ناصر الدین شاه می رسد و در دوران سلطنت مظفرالدین شاه که آزادیخواهی موج تازه ای یافته بود انتشار شب نامه و چسباندن آن ها بر روی دیوار و یا پخش آن ها در میان جمعیت ها و مجالس عروسی و یا عزاداری زیاد شد.
ناصرالدین پروین مؤلف کتاب روزنامه نگاری ایرانیان فصلی از کتاب خود را به شب نامه اختصاص داده است و در بخش سوم آن گفتار به تأثیر شب نامه ها پرداخته است.
اما رویکرد نوشته های پنهان در روزگاری که استبداد و خفقان برجامعه حاکم بود و برخی اطلاعات و اخبار که اهداف مبارکی را برای ملت و جامعه دنبال می کرد با برخی نوشتارهای شبانه امروزی که برخی افراد و گروه ها اهداف نامبارکی را در قالب آن دنبال می کنند، کاملا متفاوت است.
آنچه که بر قبح شب نامه می افزاید وجود اهداف و نیت های نامبارک، تخریب افراد شاخص، اتهام زنی و ارائه اطلاعات نادرستی است که حتی نگارنده و بانی آن نیز از بیان و تبلیغ آشکار ادعای خود به دلیل غیرواقعی و مطرود بودن نزد افکار عمومی ابا دارند.
شب نامه علاو براین که در نزد افکار عمومی امری مذموم و نکوهیده است، هرگاه دربرگیرنده نشر اکاذیب برای فرد و گروهی باشد،جرم نیز محسوب می شود و موجب پیگیرد قانونی خواهد شد.
دستگیری دو جوان حین توزیع شب نامه ، زیرسئوال بردن عملکرد نمایندگان 9 دوره مجلس ، شب نامه سوم توزیع شد از جمله خبرهای است که این روزها در حال و هوای انتخابات سرنوشت ساز مجلس شورای اسلامی در فضای مجازی در برخی شهرها شنیده می شود که توزیع این شب نامه ها حاوی اطلاعات مجعول علیه افرادی شاخص ضمن مشوش کردن اذهان عمومی به ناسالم شدن فرایند تبلیغات انتخاباتی سالم دامن می زند .
به لحاظ روان شناسی میل به چنین امری علاو بر وجود ضعف فرهنگی نوعی عجز از رقابت سالم با رقیب را با خود به همراه دارد و درعین حال این اقدام ها، سم بلوغ فرهنگی و سیاسی محسوب می شود .
قبح شب نامه،این نوشته پنهان در مرحله اول در چشم بانی و نگارنده آن جلوه می کند زیرا با علم به قبح آن برای حفظ آبروی انتشار دهنده دور از چشم افکار عمومی توزیع می شود.
بالاخره در عرصه انتخابات که افراد شاخصی از جریان های مختلف فکری،دانشگاهی و دیگر نخبگان جامعه نامزد انتخابات می شوند در چنین مواقعی انتشار شب نامه از سوی هواداران یک نامزد بویژه در فضایی که بیشتر مردم همدیگر را نیز می شناسد آثار و تبعات اخلاقی و اجتماعی بیشتری را خواهد داشت.
شب نامه در واقع یک اقدام موهن و برخاسته از پستوی ذهن ها و افکار تاریکی است که دربن بست تقابل اندیشه وگفتمان یگ گروه با یک گروه،یک رقیب از رقیب دیگر به فرایند قبیح شب نگاری و سیاه نمایی و حتی اتهام زنی معطوف می شود.
یکی از محاسن ارزنده عرصه انتخابات فرصت برابر رقابت آن است هر کاندیدا ،گروه و حزب سیاسی درقالب متینگ های، فرصت های رسانه ای، دیگر ابزارها و اقلام تبلیغاتی می تواند خود را معرفی و در عین حال برنامه های رقیب را نیز نقد کنند.
اما روی آوردن به برخی افراد و گروه های فکری در مصاف تبلیغاتی برای شکست روحی روانی طرف مقابل به رفتارهای ضدفرهنگی که چون توزیع شب نامه در حقیقت بزرگترین نوع شکست اخلاقی واجتماعی برای بانیان، عاملان و آمران این نوع کارهای ضدفرهنگی وغیرقابل پذیرش اجتماعی است که در فهم آحاد جامعه امری بسیار قیبح و نازیباست.
در چنین شرایطی که فضا برای معرفی کردن نامزدها،گروه های سیاسی و هواداران آنها وجود دارد، مبادرت به انتشار شب نامه در حقیقت نوعی خودزنی فرهنگی وسیاسی محسوب می شود.
متاسفانه در مناطقی که فضای کوچک قومیتی وجود دارد در عرصه انتخابات همواره برخی افراد میادرت به توزیع شب می کنند، هر چند که از دیدگاه آحاد جامعه این موضوع له یا علیه هرکسی امری قبیح و نیازیباست.
شاید یکی از مهمترین اقدام های بازدارنده برای چنین رفتارها و حرکت های هنجارشکنانه در موقع انتخابات توجه احزاب، نامزدها، لیدرهای صاحب نفود و ستادهای انتخاباتی باشند تا زمینه بروز چنین کارهای نازیبایی در امر مبارکی چون انتخابات سرنوشت ساز مجلس و دیگر انتخابات تکرار نشود.
در مرحله دوم برخورد قانونی و قضایی با کسانی است که دراین موقع دستگیر می شوند تا با این اقدام های بازدارنده، فضای جامعه برای برای مرتکبان چنین حرکت هنجارشکنانه ای امن نباشد.
رئیس ایرنا مرکز یاسوج
ناصرالدین پروین مؤلف کتاب روزنامه نگاری ایرانیان فصلی از کتاب خود را به شب نامه اختصاص داده است و در بخش سوم آن گفتار به تأثیر شب نامه ها پرداخته است.
اما رویکرد نوشته های پنهان در روزگاری که استبداد و خفقان برجامعه حاکم بود و برخی اطلاعات و اخبار که اهداف مبارکی را برای ملت و جامعه دنبال می کرد با برخی نوشتارهای شبانه امروزی که برخی افراد و گروه ها اهداف نامبارکی را در قالب آن دنبال می کنند، کاملا متفاوت است.
آنچه که بر قبح شب نامه می افزاید وجود اهداف و نیت های نامبارک، تخریب افراد شاخص، اتهام زنی و ارائه اطلاعات نادرستی است که حتی نگارنده و بانی آن نیز از بیان و تبلیغ آشکار ادعای خود به دلیل غیرواقعی و مطرود بودن نزد افکار عمومی ابا دارند.
شب نامه علاو براین که در نزد افکار عمومی امری مذموم و نکوهیده است، هرگاه دربرگیرنده نشر اکاذیب برای فرد و گروهی باشد،جرم نیز محسوب می شود و موجب پیگیرد قانونی خواهد شد.
دستگیری دو جوان حین توزیع شب نامه ، زیرسئوال بردن عملکرد نمایندگان 9 دوره مجلس ، شب نامه سوم توزیع شد از جمله خبرهای است که این روزها در حال و هوای انتخابات سرنوشت ساز مجلس شورای اسلامی در فضای مجازی در برخی شهرها شنیده می شود که توزیع این شب نامه ها حاوی اطلاعات مجعول علیه افرادی شاخص ضمن مشوش کردن اذهان عمومی به ناسالم شدن فرایند تبلیغات انتخاباتی سالم دامن می زند .
به لحاظ روان شناسی میل به چنین امری علاو بر وجود ضعف فرهنگی نوعی عجز از رقابت سالم با رقیب را با خود به همراه دارد و درعین حال این اقدام ها، سم بلوغ فرهنگی و سیاسی محسوب می شود .
قبح شب نامه،این نوشته پنهان در مرحله اول در چشم بانی و نگارنده آن جلوه می کند زیرا با علم به قبح آن برای حفظ آبروی انتشار دهنده دور از چشم افکار عمومی توزیع می شود.
بالاخره در عرصه انتخابات که افراد شاخصی از جریان های مختلف فکری،دانشگاهی و دیگر نخبگان جامعه نامزد انتخابات می شوند در چنین مواقعی انتشار شب نامه از سوی هواداران یک نامزد بویژه در فضایی که بیشتر مردم همدیگر را نیز می شناسد آثار و تبعات اخلاقی و اجتماعی بیشتری را خواهد داشت.
شب نامه در واقع یک اقدام موهن و برخاسته از پستوی ذهن ها و افکار تاریکی است که دربن بست تقابل اندیشه وگفتمان یگ گروه با یک گروه،یک رقیب از رقیب دیگر به فرایند قبیح شب نگاری و سیاه نمایی و حتی اتهام زنی معطوف می شود.
یکی از محاسن ارزنده عرصه انتخابات فرصت برابر رقابت آن است هر کاندیدا ،گروه و حزب سیاسی درقالب متینگ های، فرصت های رسانه ای، دیگر ابزارها و اقلام تبلیغاتی می تواند خود را معرفی و در عین حال برنامه های رقیب را نیز نقد کنند.
اما روی آوردن به برخی افراد و گروه های فکری در مصاف تبلیغاتی برای شکست روحی روانی طرف مقابل به رفتارهای ضدفرهنگی که چون توزیع شب نامه در حقیقت بزرگترین نوع شکست اخلاقی واجتماعی برای بانیان، عاملان و آمران این نوع کارهای ضدفرهنگی وغیرقابل پذیرش اجتماعی است که در فهم آحاد جامعه امری بسیار قیبح و نازیباست.
در چنین شرایطی که فضا برای معرفی کردن نامزدها،گروه های سیاسی و هواداران آنها وجود دارد، مبادرت به انتشار شب نامه در حقیقت نوعی خودزنی فرهنگی وسیاسی محسوب می شود.
متاسفانه در مناطقی که فضای کوچک قومیتی وجود دارد در عرصه انتخابات همواره برخی افراد میادرت به توزیع شب می کنند، هر چند که از دیدگاه آحاد جامعه این موضوع له یا علیه هرکسی امری قبیح و نیازیباست.
شاید یکی از مهمترین اقدام های بازدارنده برای چنین رفتارها و حرکت های هنجارشکنانه در موقع انتخابات توجه احزاب، نامزدها، لیدرهای صاحب نفود و ستادهای انتخاباتی باشند تا زمینه بروز چنین کارهای نازیبایی در امر مبارکی چون انتخابات سرنوشت ساز مجلس و دیگر انتخابات تکرار نشود.
در مرحله دوم برخورد قانونی و قضایی با کسانی است که دراین موقع دستگیر می شوند تا با این اقدام های بازدارنده، فضای جامعه برای برای مرتکبان چنین حرکت هنجارشکنانه ای امن نباشد.
رئیس ایرنا مرکز یاسوج