استان اردبیل به لحاظ دارا بودن نیروی انسانی لازم و خاک حاصلخیز از استعداد مناسبی برای توسعه بخش کشاورزی برخوردار است. اما خشکسالی های چند سال اخیر باعث وارد آمدن خسارات عمده ای به کشاورزان دیم کار استان شده است.
به گزارش تابناک اردبیل، در شرایط کنونی مشکل اصلی کشاورزان در اغلب مناطق استان اردبیل نبود آب نیست بلکه مشکل اصلی به نحوه مدیریت و استفاده از منابع آبی مربوط می شود. کارشناسان معتقدند اگر منابع آبی استان مهار و به شیوه درست استفاده شود مشکل کمبود آب در بخش کشاورزی استان اردبیل به حداقل می رسد.
دکتر «امین کانونی» عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی با یادآوری لزوم استفاده بهینه از منابع آبی موجود گفت: صرفه جویی آب در بخش کشارزی استان باید جدی گرفته شود زیرا بیش از 93 درصد منابع آبی موجود استان اردبیل در بخش کشاورزی مصرف می شود.
یک کارشناس پیشکسوت کشاورزی در استان اردبیل هم با یادآوری اینکه بهره وری آبیاری در کشورهای پیشرفته دنیا بیش از 90 درصد است گفت: بهره وری آبیاری زمین های کشاورزی در استان اردبیل در بهترین حالت تنها 42 درصد است.
عادل عبد ایمانی اظهار کرد: متأسفانه حدود 58 درصد از منابع آبی استفاده شده در بخش کشاورزی استان به هدر می رود.
وی کل زمین های قابل کشت در استان اردبیل را حدود 740 هزار هکتار اعلام کرد و گفت: از این تعداد تنها 220 هزار هکتار زمین آبی داریم و از این میزان هم تنها 80 هزار هکتار به شیوه مدرن آبیاری می شود.
عبد ایمانی افزود: در صورت استفاده از آبیاری مدرن ، با همین منابع آبی استان می توان بجای 220 هزار هکتار، 622 هزار هکتار زمین کشاورزی در استان را به زیر کشت آبی برد.
ناصر سیدی دکترای اصلاح نباتات و آفات کشاورزی و مدرس دانشگاه گفت: ما می توانیم علاوه بر مدرن کردن شیوه آبیاری زمین های کشاورزی ، با کشت ارقام و محصولاتی که نیاز کمتری به آب دارند، در مصرف آب صرفه جویی بیشتری کنیم و در این صورت منابع آبی استان جوابگوی کل 740 هکتار زمین کشاوری استان خواهند بود.
مدیر کل جهاد کشاورزی استان اردبیل با بیان اینکه دولت امسال برای کل کشور بالغ بر 1300 میلیارد تومان اعتبار برای بهسازی شبکه آبیاری در نظر گرفته شده است افزود: دولت آماده است 85 درصد هزینه اجرای طرح آبیاری قطره ای و تحت فشار در هر هکتار زمین را متقبل شود به شرط آنکه هزینه 15 درصد بقیه توسط کشاورزان تامین شود.
عدیل سروری تصریح کرد: دولت برای ایجاد سیستم آبیاری قطره ای در هر هکتار 5 میلیون و600 هزار تومان و برای اجرای آبیاری تحت فشار 4 میلیون تومان کمک خواهد کرد .
وی در عین حال استفاده از اداوات خاک ورزی محفاظتی را برای کاهش تبخیر رطوبت کشاورزی با اهمیت دانست و خواستار توجه کشاورزان به رعایت این نکات شد.
کشاورزان دیم کار شهرستانهای بیله سوار و پارس آباد سالهاست که منتظر تکمیل شبکه پایاب سد خداآفرین هستند تا زمین های حاصلخیز خود را به زیر کشت آبی ببرند. سد خدا آفرین در سال 1387 به بهره برداری رسیده است اما شبکه پایاب عظیم آن هنوز تکمیل نشده است. حل این مسئله یکی از اصلی ترین مصوبه های دولت در سفر اخیر به استان اردبیل بود.
مجید خدابخش استاندار اردبیل از تلاش دولت برای تحول در آبیاری کشاورزی در استان اردبیل خبر داد و ایجاد شبکه مدرن آبیاری در 83 هزار هکتار از اراضی دیم منطقه مغان را یکی از مهمترین مصوبات دولت در این رابطه عنوان کرد و گفت: این پروژه عظیم که قرار است در یک بازه زمانی چهار ساله بصورت کامل اجرایی شود ، در واقع کشت و صنعت جدیدی در منطقه مغان ایجاد می کند و برای 40 هزار نفر شغل ایجاد می کند.
این مسئول خاطرنشان کرد: کل هزینه صرف شده برای این پروژه 1800 میلیارد تومان برآورد شده است و با توجه به اینکه در منطقه مغان سالانه دو بار کشت داریم در واقع ظرفیت توسعه اراضی آبی کشاورزی به بیش از 160 هزار هکتار ارتقاء می‌یابد که با محاسبه راه‌اندازی صنایع جانبی برای تولیدات و محصولات متنوع کشاورزی می‌توان زمینه اشتغال خوبی را برای جوانان جویای کار فراهم کرد.
هزاران کشاورز مناطق شمالی استان امیدوارند با تحقق وعده دولت در مهار آبهای سطحی وتکمیل شبکه آبرسانی مدرن ، تا چند سالهای آینده مشکل کمبود آب آنها حل شود.
سال گذشته خشکسالی بی سابقه در منطقه مغان که قطب کشاورزی کشور محسوب می شود، میلیاردها تومان به کشاورزان خسارت وارد کرد و به تبع آن فشار رکود بر بازار اردبیل نیز تشدید شد.