مقصد سفرهای نوروزی برای هر خانواده‌ای فرق می‌کند گزینه‌های مثل دریا، بازار، آثار تاریخی شاخص و جنگل از آن موارد همیشگی است که با بازتعریف قابلیت‌های گردشگری می‌توان مقصدهای جدید تعریف و از کلیشه‌های سفر دور شد.
به گزارش ایرنا، اسفند که بگذرد و به قول شاعر خاطره "بوی تند ماهی دودی وسط سفره نو" ذهنمان را قلقلک دهد بهار نزدیک است، بهار و تقویمی که مدام نگاهش می‌کنیم بهار و تعطیلاتش همان تعطیلات دوست‌داشتنی و پُر خاطره که در سال‌های قبل از کرونا پُر می‌شد از رفت و آمد و سفرهای مختلف هر کس بسته به سلیقه‌اش، عده‌ای در سفر به شیراز و حافظیه از بوی بهارنارنج‌ها شاد و عده‌ای نیز اصفهان، مشهد و تبریز و تهران و عده ای دیگر مناطق ساحلی را بر می‌گزیدند.
این حال و هوای بهار و سفرهای نوروزی طی ۲ سالی که سخت درگیر کرونا هستیم معنی کمی و کیفیش را برایمان از دست داده اما طبق پیش‌بینی‌ها ۱۴۰۱ سال رونق سفرهاست رونقی که بعد از واکسیناسیون همگانی و فروکش کردن نسبی تب این ویروس در کشور انتظارش می‌رود.
این روزها مقصد خیلی از سفرهای نوروزی برای خانواده‌ها در حال برنامه‌ریزی است تا چیزهایی ببیند و بخرند و سیاحتی کنند و از آن روزهایی که غم بر سینه می‌سپردند و جانشان را ویروس‌ها نشانه می‌گرفت کمی با احتیاط آسوده باشند.
اما برای خانواده‌ای که هنوز برنامه نریخته و بلیتی تهیه نکرده خواندن این گزارش می‌تواند مفید باشد، گزارشی که در آن درون پنهان گردشگری سیستان و بلوچستان بازگو میشود تا مخاطب بتواند از پس این بررسی به بازتعریفی از قابلیت‌های گردشگری برسد و در ذهنش فقط شهرها و جاهای مشخصی برای سفر نباشد.
بازتعریف قابلیت‌های گردشگری
از مواردی که در باز تعریف قابلیت گردشگری می‌توان به آن توجه کرد فرهنگ بومی، ساختارهای نوستالژیک، نحوه معیشت و زیست و روستاها است.
فرهنگ بومی: انسان دوره مدرن به دلیل فراغت‌هایی که پیدا کرده، باید وقت خود را به گونه‌ای پر کند که از گذران وقت خویش احساس رضایت و سودمندی داشته باشد فرهنگ بومی از همان نکات پنهان در ساختار ظاهری جامعه است که می تواند این احساس رضایت را ایجاد کند. به گفته معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان این فرهنگ مدرن در زمینه‌های مختلف دسته‌بندی میشود و زبان و گویش از جمله مصادیق اصلی آن در استان بشمار می‌رود که اگر به جنبه‌های بکر آن توجه شود همراه با پوشاک سنتی و در قالب ادبیات شفاهی جذابیت بصری ایجاد می‌کند.
به اعتقاد مجتبی میرحسینی موسیقی از دیگر نمونه‌های بارز فرهنگ بومی سیستان و بلوچستان به شمار می‌رود که تقریبا شناخته شده است. او خوراک و نان را نیز موضوعی کمتر شناخته شده در فرهنگ بومی استان می‌داند و معتقد است: در گردشگری طیف متنوعی از َتولیدات و سوغات در این استان وجود دارد.
ساختارهای نوستالژیک: سفر این فرصت را برای گردشگران فراهم می‌کند که با بازدید و لمس لحظه‌هایی از یک مکان یا رویداد در حال اتفاق احساس اشتیاق برایش بازسازی شود و بخش‌های از گذشته هویتی خود را بازیابد. به بیان معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان گردشگری خرده فرهنگ‌های متعدد و متنوع، رویدادهای مختلف و ریشه‌دار را در این استان پدید آورده رویدادهایی که قابلیت نوستالژیک یافته و همین نوستالژیکی آن را تبدیل به جاذبه‌ای پنهان در گردشگری کرده است.
آنطور که میرحسینی می‌گوید مشاهیر، گردشگری مفاخر، گردشگری ادبی و توجه به محل زندگی آنان از همین نوع گردشگری های با توجه به ساختار نوستالژیک است.
نحوه معیشت و زیست: این نحوه زیست در هر نقطه‌ای از کشورمان با جای دیگر فرق می‌کند و همین تفاوت‌ها فصل‌های متمایزی در گردشگری برای توجه ایجاد کرده است. چنانکه معاون گردشگری سیستان و بلوچستان می‌گوید الگوهای سکونت و باورداشت‌ها، سنت‌ها و آداب و رسوم از جمله جاذبه‌های دیدنی شیوه زندگی مردم این استان است.
او به مصداق عینی‌تری اشاره کرد و افزود: مجموعه اقوام ساکن در سیستان و بلوچستان همراه با فرهنگ و سنت‌های نیکو و شیوه‌های خاص زندگی، به تنهایی یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر این استان هستند زندگی ایلی با الگوی سکونت و آداب و رسوم ویژه، مورد علاقه گردشگران داخلی و خارجی خواهد بود.
روستاها: گردشگری روستایی معرف زندگی، فرهنگ، هنر و میراث مناطق روستایی است. معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان در همین ارتباط نیز گفت: در این استان ۵۷ روستای هدف از حیث گردشگری، صنایع دستی ومیراث فرهنگی وجود دارد که از این تعداد ۱۴ روستا بعنوان روستاهای شاخص هدف گردشگری مشخص شده‌اند.
میرحسینی اضافه کرد: در شمال سیستان و بلوچستان روستای قلعه نو، سه کوهه ، علی اکبر ،قرقری، بزی، فیروزه‌ای، دولت آباد از حیث میراث فرهنگی و معماری خاص روستایی و نیز فرهنگ مردم منطقه شاخص هستند و در شهرستان‌های چابهار و کنارک روستاهای درک، رمین و گواتر، بریس، تیس از حیث دسترسی به دریا و جاذبه‌هایی چون کوه‌های مریخی، تالاب صورتی، ساحل شب‌تاب و تماشای دلفین‌ها قابل توجه‌اند.
او ادامه داد: در مرکز و شرق سیستان و بلوچستان روستاهای ناهوک سراوان، منطقه گرگان نیکشهر، روستای دامن و آبادان ایرانشهر، کوه میتک و پشامگ سرباز، روستای لادیز، تمین و تمندان در اطراف کوه تفتان از لحاظ معماری و سرسبزی و آب و هوای معتدل مورد توجه هستند.
هرچند که امکانات دوره مدرن کمیت سفر را تغییر داده اما تکرار و فراوانی در نوع سفرهای مشخص به مفاهیم ابتدایی از گردشگری تمرکز دارد مفاهیمی که در باز تعریف قابلیت‌های گردشگری می‌توان تغییرشان داد.
این گزارش سعی کرد در تبیینی نظری و کوتاه به باز تعریف قابلیت‌های گردشگری که از دید بعضی از ماه پنهان است اشاره کند و به صورت زیربنایی بر این بخش ذهن ما اثر بگذارد که کمی متفاوت عمل کنیم و در گزینه‌های سفرمان سیستان و بلوچستان هم روی میز باشد و دیگر آلبوم‌های کاغذی و دیجیتالی خانوادگی پُر از عکس‌های سفر به شهرهای مشخص را ورق نزنیم.
پی‌نوشت:
اگر این گزارش کوتاه شما را برای سفر به سیستان و بلوچستان اقناع نکرده گزارش‌های ایرنای مرکز زاهدان در سال‌های پیش با عنوان‌های(سیستان و بلوچستان و جذابیت‌های بکر گردشگری، سفر نوروزی به ناشناخته‌های جذاب و دیدنی سیستان و بلوچستان، نوروز ، جشن‌های شادی بخش در سیستان و بلوچستان و نوروز در زیباترین و پررمز و رازترین خطه ایران) می‌تواند به صورت مصداقی و مفصل‌تر شما را با قابلیت‌های گردشگردی این استان بیشتر آشنا کند.