«مصطفی هاتفی اردکانی» مدیر خانه موزه آیت الله خاتمی(ره) بمناسبت روز جهانی موزهها ياداور ميشود: كمتر كسی را میتوان یافت كه تاكنون تجربه بازدید از یك موزه را نداشته باشد و مطمئنا اکثر ما حداقل چند باری در دوره مدرسه به تماشای تعدادی از موزههای شهرمان رفتهایم اما آیا به اندازه کافی درباره تاریخ موزهها میدانیم؟
وي خاستگاه موزهها و چگونگی ورود موزه به ایران را این گونه تشریح میکند: ریشه واژه «موزه» از لغت یونانی «موزین» به معنای «مقر زندگی» و واژه «موز» از نام «الهه هنر و صنایع در اساطیر یونان» اقتباس شده است و نخستین موزهها در جهان با مجموعههای خصوصی افراد توانمند، خانوادهها و موسسات هنری آغاز شد كه شامل اشیاي طبیعی و نایاب بود.
هاتفي اردكاني اظهار ميكند: در سال 1290 هجری قمری تلفظ فرانسوی «موزه» به زبان فارسی راه یافت كه پیشینه آن به سفرهای «ناصرالدین شاه قاجار» به اروپا و دیدن موزههای آن دیار و تصمیم وی به ایجاد مكانی مشابه آنها در ارگ سلطنتی تهران بازمیگردد.
وي با اشاره به این که در ابتدا موزهها مكانی بودند برای گردآوری مجموعهای از اشیای تاریخی، میراث طبیعی و آثار هنری و نمایش این آثار و اشیا كه مربوط به ادوار گذشته یا معاصر میشد، تاکید ميكند: امروزه موزهها كاربردهای بیشتری یافتهاند و به دلیل بهرهگیری از آثار موزهها در تحقیقات و بررسیهای علمی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی از جایگاه مهمتر و پررونقتری برخوردار گشتهاند.
این مدیر موزه به شعار روز جهانی این اتفاق مهم با عنوان «موزه ها به مثابه کانونهای فرهنگی، آینده سنتها» اشاره و بيان ميكند: موزهها مکانهای فرهنگی عمومی هستند که یادگاریهایی از قرنها تاریخ یک ملت را در خود حفظ کردهاند، مسلما با تماشای آثار به نمایش درآمده در موزه با گوشه و کنار زندگی پیشینیان آشنا میشویم ولي گاهی تاریخچهی خود موزهها نیز بسیار جالب توجه هستند.
هاتفی اضافه ميكند: در حال حاضر بیش از 430 موزه در ایران وجود دارد که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آنها را براساس عملكرد و كاربردشان در پنج گروه موزههای علوم و فنون، موزههای تاریخی و باستانی، اكوموزهها، موزههای هنری و نمایشی، موزههای مردمشناسی طبقهبندی کرده است و هر کدام نیز دارای زیرشاخههای متعددي هستند.
این فعال میراث فرهنگی ميگويد: شهرستان اردکان با هشت موزه مختلف از جمله خانهموزهي آیتالله خاتمی(مفاخر)، موزههاي مردمشناسی، فرش، ایثار و شهادت، قنات، فرهنگ، موزه آسیاب دژگ و موزه مردمشناسی روستای هامانه، نقش مهمی را در امر موزههای استان و کشور ایفا میکند که خانهموزه آیت الله خاتمی در این میان از جایگاه ویژهای برخوردار است.
وي با تاکید بر اینکه این خانهموزه، خانهای تاریخی به جامانده از دوران قاجار است که محل زندگی آیت الله «سید روح الله خاتمی»(ره) و خانواده وی بوده است، تصریح ميكند: خانه مرحوم خاتمی، خانه ای با هزاران خاطره از دوران انقلاب و شخصیتهای برجسته سیاسی و مذهبی کشور است که در تاریخ و فرهنگ و سیاست کشور تاثیر گذار بوده است.
هاتفي با بیان این که خانهي آیت الله خاتمی در اواسط دهه 70 به اداره میراث فرهنگی شهرستان اردکان واگذار و بعد از تعمیر و مرمت به موزه تبدیل شده است، در پايان اضافه ميكند: در بخشی از موزه به معرفی آیت الله خاتمی و خانواده ایشان پرداخته شده و اشیاء داخل موزه وسایل شخصی آيت الله خاتمي امام جمعه فقيد يزد و اردكان است و در بخش دیگر موزه نيز به معرفی مفاخر و مشاهیر اردکان پرداخته شده است.
گفتنی است؛ خانه موزه آیت الله خاتمی(ره) همه روزه بجز ایام تعطیل رسمی در بخش صبح و عصر به صورت رایگان به روی بازدیدکنندگان گشورده است.