به
گزارش «تابناک یزد»؛حائری یزدی از مجتهدان و مراجع تقلید شیعه و بنیان گذار حوزه علمیه قم بود اما بعد از در گذشت فتح الله غروی اصفهانی، مرجعیت عامه شیعه را برعهده داشت .
شیخ عبدالکریم حائری یزدی در سال 1238 هجری خورشیدی در مهرجرد میبد واقع در 60 کیلومتری یزد دیده به جهان گشود .
پدر ایشان مردی پارسا بود که هر چند از تحصیل علم بینصیب مانده بود اما از زهد و تقوی بهره داشت .
دوران کودکی عبدالکریم در دامان پرمهر مادری مهربان سپری گشت و مانند اکثر کودکان آن زمان در محیطی به دور از آموزشهای علمی روزهای کودکی را سپری کرد .
ولی روزگار سرنوشت و تقدیری شگرف را برای این کودک روستایی نگاشته بود و مشیت الهی بر این امر قرارگرفته بود که وی تبدیل به یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین علمای دینی مذهب شیعه شود.
روزی شوهر خاله عبدالکریم به نام محمدجعفر، معروف به میرابوجعفر که روحانی بود به مهرجرد آمد و در همان دیدار نخست، آثار استعداد و نبوغ را در سیمای این کودک مشاهده کرد و عبدالکریم را با خود به اردکان برد و به مکتبخانه سپرد .
وی روزها در درس استادان حاضر میشد و شبها در خانه میر ابوجعفر به سر میبرد و گاهی در شبهای جمعه به منظور دیدار با پدر و مادر راهی مهرجرد میشد .
عبدالكريم با درگذشت پدر مدتی از تحصیل بازماند اما بعد از چندی به حوزه علمیه یزد رفت و در مدرسه محمدتقی خان، سکنی گزید و به تحصیل علوم اسلامی پرداخت .
وي در 18 سالگی به همراه مادرش با کاروان زیارتی به عراق رفت و چندسالی در کربلا در محضر محمدحسین فاضل اردکاني بود و پس از آن با راهنمایی استادش به سامرا و نزد میرزای شیرازی رفت .
حائری سالهای طولانی در حوزه علمیه کربلا، سامرا و نجف تحصیل کرد و سپس در سال 1333 قمری برای همیشه به ایران بازگشت و در ابتدا به اداره حوزه علمیه اراک مشغول شد .
در سال 1340 قمری به دعوت عالمان قم، به آن شهر رفت و با شکل دادن به حوزه علمیه قم و برعهده گرفتن ریاست آن در قم ماندگار شد .
وی در دوران ریاست حوزه قم بیش از هر چیز به برنامهریزی برای تثبیت و پیشرفت حوزه میاندیشید به گونهای که تحول در روشهای آموزش در حوزه، تخصصی شدن ابواب فقه، توسعه دامنه معلومات دانشپژوهان حوزه و تربیت محقق و مجتهد از برنامههای وي بود .
آیت الله حائری خود را در معرض مقام مرجعیت قرار نداد و پس از فوت «سید محمد کاظم یزدی» دعوت برای رفتن به عتبات و پذیرش مرجعیت شیعه را نپذیرفت و اقامت در ایران را وظیفه خود خواند . با این حال با افزایش شهرتش در قم، بسیاری از ایرانیان و برخی شیعیان سایر کشورها از مقلدان او شدند .
حائری از سیاست گریزان بود و در ماجرای مشروطه نیز در امور دخالت نکرد اما به سبب جایگاه اجتماعی خود در اواخر عمر ناچار به حضور در امور سیاسی شد، او به مسئله کشف حجاب اعتراض کرد و تا زمان وفات، مناسباتش با رضاشاه تیره بود .
آیت الله مرتضی حائری یزدی و آیت الله مهدی حائری یزدی دو فرزند بزرگوار عبدالکریم حائری هستند .
مرحوم عبدالکریم حائری یزدی سرانجام در شب هفدهم ذیالقعده سال 1355 برابر با 1315 شمسی دار فانی را وداع گفت و در جوار آرامگاه حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد .