تابناک کهگیلویه و بویراحمد،فرامرز پژوه فعال سیاسی، اجتماعی و کارشناس حوزه نفت وگاز طی یادداشتی به بودجه نهاد ریاست جمهوری، فربهترین ریاست جمهوری در بین کشورهای جهان، که خود یکی از عوامل تورم در کشور میباشد، پرداخت.
یکی از دغدغههای اصلی و همیشگی دولتها و مجالس شورای اسلامی در اصلاح ساختار بودجه، موضوع کوچکسازی و کاهش هزینههای دولت است. ولی متاسفانه این موضوع تکراری در همه دولت ها مطرح و بینتیجه باقی مانده است. سوال اینجاست، وقتی نهاد ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی بعنوان مراجع تصمیم گیرنده از چابکی لازم برخوردار نمیباشند و در رتبه یک، بین کشورهای جهان از لحاظ تعداد کارمند قرار دارند، چگونه میتوانند نسبت به کوچکسازی و اصلاح ساختار بودجه دولت، که عامل اصلی تورم و فقر در جامعه میباشد، مقابله نمایند.
تعداد کارمندان ریاست جمهوریها (نخست وزیریها) در کشورهای جهان، از جمله اعضای هیئت دولت، مشاوران، مدیران و نیروهای پشتیبانی،متفاوت است. بعنوان مثال، ریاستجمهوری ایران با تعداد 45 زیر مجموعه و 18̦150 کارمند (براساس آمار سالنامه اداری کشور در سال 1401)، بدون لحاظ آمار تعداد کارمندان سازمان محیط زیست کشور (7̦008 کارمند) و بنیاد شهید و امور ایثارگران (7̦611 کارمند)، یکی از بزرگترین و فربهترین ریاستجمهوریها در جهان قلمداد میشود. به طور سادهتر، ریاست جمهوری ایران بدون درنظر گرفتن سازمان محیط زیست کشور و بنیاد شهید و امور ایثارگران، بیش از دو برابر ریاستجمهوریهای هفت کشور مطرح دنیا شامل آلمان، آمریکا، ژاپن، فرانسه، برزیل، هلند و بریتانیا کارمند دارد(شکل1). این مقایسه نشان دهنده فربه بودن دولت و بسیاری از مشکلات و چالشهای کشور از جمله ناکارمدی، تعداد زیاد پرسنل، کاهش بهرهوری کارمندان، کسری بودجه، تورم بالا و ... است. ضمنا افزایش بودجه این نهاد در طی پنج سال اخیر (شکل 2) نشان دهنده شکست سیاستهای دولت و مجلس در کوچکسازی دولت و اصلاح ساختار بودجه کشور است. نیازی به توضیحات تکمیلی نمیباشد و فقط میتوان به بیت زیر از شاعر بزرگ عمان سامانی (ره) اشاره کرد; (من از مفصل این نکته مجملی گفتم تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.)
شکل 1: مقایسه تعداد کارمندان نهاد ریاست جمهوری ایران با چند کشور دنیا (نفر)
شکل 2: بودجه نهاد ریاست جمهوری در پنج سال اخیر (هزار میلیارد ریال)
نتیجه گیری:
پیشنهاد میشود، ریاست جمهوری بعنوان الگو و سرمشق علاوه بر الگوبرداری از کشورهای صنعتی و پیشرفته، نسبت به کاهش تعداد کارمندان، حذف و کاهش بودجه اکثر نهادهای زیر مجموعه خود که بصورت موازی با نهادها و سازمانهای زیر مجموعه وزارتخانهها فعالیت میکنند، اقدام نماید. مطمنا حذف این نهادهای زیر مجموعه ریاست جمهوری و کاهش تعداد کارمندان، هیچ تاثیر منفی در فعالیتهای اقتصادی و علمی و فرهنگی کشور نخواهد داشت و یقینا باعث کاهش تورم و افزایش چابکی دولت خواهد شد. متعاقبا، بعد از کوچکسازی نهاد ریاست جمهوری، سایر وزارتخانهها به تبع از این اقدام، نسبت به کاهش تعداد کارمندان و نهادهای زیر مجموعه خود اقدام نمایند.