سال 93 میزان خروج از کشور در
حوزه گردشگر نسبت به سال 91 رشدی 5
درصدی را تجربه کرده است و این در حالی
است که ما اندر خم کوچه چگونگی جذب توریسم مانده ایم!
به گزارش تابناک همدان، ایران جزء 10 کشور برتر جهان
از نظر برخورداری از جاذبه های
طبیعی و تاریخی گردشگری است است .
پس باید امید وار بود که این
صنعت بتواند به نوبه خود و در
شرایط کنونی اقتصاد کشور نقش مهمی در جبران بخشی از در آمد های نفتی داشته باشد .
اما این سوال
اینجاست که چرا به رغم داشتن چنین
استعداد ها و دست مایه های بالقوه به لحاظ جذب توریسم ،در رتبه 50 صنعت گردشگری جهان قرار
داشته و یا در حوزه ی گردشگری
داخلی نیز همیشه با نوسانات و افت وخیزهای ریز و درشت مواجه هستیم ؟
همیشه
وقتی صحبت از موانع
جذب ویا توسعه این صنعت درآمد
زا در ایران به میان می اید ، عمده کارشناسان و صاحب نظران معتقدند ،
علاوه بر وضعیت سیاسی و دیپلماسی موثر درمنطقه که با تبلیغات منفی و سوء
توانسته
است ضربه های زیادی را به این صنعت وارد نماید ، اما موضوع
تعدد مراکز تصمیم گیری و تداخل
وظایف سازمان های مرتبط نیز در این امر تاثیر گذار است.
عدم تعامل سازنده
میان بخش خصوصی و دولتی در
زمینه تدوین و اجرای قوانین ، عدم توانایی
و مهارت لازم تدوین کنندگان
قوانین و متعاقبا تنوع و تکثر
قوانین مربوط به گردشگری نیز باعث
کندی روال اجرایی امور مربوط به
گردشگری می شود.
حال اگر مبحث ضعف های گسترده در حوزه
زیر ساختهای لازم این صنعت مانند هتلها
، ناوگان حمل و نقل ( اعم از هوایی و زمینی ) مبحث تامین و ارائه خدمات
ویزه گردشگری و... را نیز بر این فهرست
اضافه کنیم دیگر باید پذیریم
که مجموع نداشته ها و ضعف های ما
در این صنعت به مراتب بیشتر از داشته های ماست .
شاید مقایسه این حقایق در مقایسه با
دیگر کشورهای همسایه باعث شده تا عده ای
نیز در بد بینانه ترین حالت ممکن روال و
روند صنعت گردشگری در ایران را به مانند محتضری در استانه موت بدانند که هر آن ممکن است به تلنگر یک رخداد سیاسی ـ اجتماعی و یا
اقتصادی به مرز توقف و سکون برسد اما با
این حال و قبل از هر گونه قضاوت خوب است کمی به آمارهای موجود بپردازیم.
به رغم مشکلات مالی و شرایط نا مساعد
اقتصادی و رشد تورم همه جانبه در
سالهای اخیر، بر اساس اعلام سازمانها و نهادهای مرتبط به این صنعت در حوزه داخلی و
خارجی بررسی ها نشان می دهد که ایرانی ها بسیار
طالب سفر به کشور های همسایه
نزدیک ( به ویژه ترکیه ) هستند .
حال اگر
بخواهیم دلایل آن را بیایم اقبال مسافرت به این کشور ابتدا نزدیکی راه
و همچنین ارایه برخی خدمات خاص است!
ناگفته نماند قیمت مناسب هتلها نیز به این
اقبال دامن می زند. به رغم همه مشکلات
اقتصادی موجود سالانه 7 میلیون نفر
با هدف گردشگری از کشور خارج می شوند
.
در سال 93 میزان خروج از کشور در
حوزه گردشگر نسبت به سال 91 رشدی 5
درصدی را تجربه کرده است . از کل تعداد
مسافران خروجی از کشور نزدیک به 4/40درصد به مقاصد
زیارتی ( عربستان سعودی و عراق ) و
6/59 درصد مقاصد ی غیر زیارتی داشته اند .
جالب است بدانید بر بنیاد آمارهای اعلام شده مقایسه این میزان خروج
گردشگر در بازده زمانی نوروز 93 نسبت به سال
قبل (1392) با نرخ رشد 34 درصدی مواجه بوده که تخمین زده می شود با خروج
ارز هنگفتی از کشور همراه بوده باشد یعنی
رقمی بالاتر از ده میلیارد دلار ...!
البته نکته قابل توجه هم در این میان عدم کاهش این خروج ها به رغم افزایش
قیمت ارز است.وقتی شنونده و بیننده چنین آمارو ارقام تامل برانگیزی (آن هم از سوی
میادی رسمی گردشگری و صنعت توریسم کشور)
باشیم این سوال به ذهن می رسد که چرا به رغم این که کشور ما از مواهب خدادادی
بسیار زیادی ( اعم از تاریخی ، طبیعی فرهنگی
و....) در این حوزه برخوردار است ،پس چرا باید سود چنین چرخش مالی
عظیمی ( ده میلیارد دلار ) سهم بیگانگان
شود؟
چه
چیز باعث می شود که به رغم تورم اقتصادی تعداد متقاضیان خارجگردی در
مقایسه با تعداد علاقمندان ایرانگردی بیشتر باشد ؟ ایا باید باور کنیم که
در خانه همسایه مرغی هست که اصطلاحا غاز شده
؟ از چه روی چراغی که به خانه ی ما رواست
در خانه همسایه روشن افرینی می کند ؟و...
در
این ارتباط و در حالی که صاحبان شرکت
های خدمات گردشگری و مسافری
فعال در ایران معتقدند؛ نگاه جدید دولت در موضوع سفر و گردشگری
به ویژه در حوزه تورهای خارجی ، همراه با تثبیت نرخ ارز وثبات قیمتها و
افزایش جاذبه های کشور های مقصد موجبات
رونق سفرهای خارجی را به وجود آورده
اما در دیگر سو
برخی فعالان این حوزه نیز معتقدندعلاوه بر علل پیش گفته کاهش اقبال و
رغبت به مبحث
ایرانگردی متاثر از نواقص و ضعف
های داخلی است ، اینکه تحقیق و تجربه سالیان اخیر این گردشگران به
وضوح نشان می دهد که
عدم توجه اساسی و بنیادین به دو مولفه ( بازاریابی و تبلیغات) به
عنوان حلقه های مفقوده این صنعت در ایران باعث گردیده تا هم اکنون در
این رتبه
تنزلی قرار گیرد .
گردشگران بر این عقیده اند که می
طلبد در راستای حل و یافتن راه های
برون رفت از این بحران ، مسیر ها و نظریات مختلف به منظور
معرفی جاذبه های طبیعی فرهنگی و تاریخی مورد توجه
و باز خوانی تخصصی تر قرار گیرد .
نکته اساسی در این میان این است که
تبلیغات نباید فقط معرفی
صرف باشد بلکه باید متضمن پیام هایی باشد که بتواند فضای مثبت کشور را برای کلیه مسافران ( اعم از داخلی
و خارجی ) به درستی تبیین و تشریح نماید .
حال
اینکه در این میان نیز نباید از زیر ساخت های لازم مبتنی بر تکنولوژی روز و
مطالبات گردشگران هم غافل شده و یا بستر های مختلف فرهنگی
اجتماعی اقتصادی و.. مورد نیاز
را نیز
از نظر دور داشت .
امروزه مشاهده روال و روند کند،
کج دار و مریض صنعت گردشگری در ایران، متضمن یک توقف و تامل بنیادین
بر این نکته است که نباید صنعت
گردشگری را صرفا به فرایندحضور و یا چرخش مسافر در گستره کشور محدود و
معروف دانست بلکه در نگاهی اساسی و نهادینه شده
باید آن را برآیند تلاش اتاق های
فکری دانست که بر این امر و بر اساس یک فهم عمومی و وحدت رویه نظری و
اجرای دقت نظر دارند .
اینکه اگر بتوانیم گردشگری را بر
بنیاد یک فرهنگ پایدار داخلی و همچنین دیپلماسی موثر فرامرزی
مبتنی برخروجی های فکر تشکل ها و
کمیته ها کار گروه های تخصصی گردشگری ( مانند کمیته راهبری
گردشگری سلامت ، گردشگری الکترونیک ، گردشگری زیارتی گردشگری تاریخی
و فرهنگی و...) استوار و اجرا کنیم شاید بتوان امید داشت تا در چند
سال آینده کمک شایانی به روند
صعودی جذب گردشگر خارجی و گسترش فرهنگ
گردشگری داخلی کرده باشیم وگر نه صرف در جا زدن در شعار و اتکا بر یک جابجای جمعیتی فصلی و دوره
ای به نام گردشگری و یا حتی راضی شدن به همین شرایط نیم
بند نه چاره اساسی کار است و نه
درمان قطعی درد ... نکته ای اساسی که نباید در هیچ
حال از آن غافل شویم مبحث اقتصادی گردشگری و دقت
نظر در موضوع ورودی و خروج ارز از کشور است.
اینکه اگر قرار است گردشگر ی کمک حال اقتصاد
کشور باشد پس می طلبد تا با رویکردی جامع و کامل ضمن احترام به حق هر
انسانی در تعیین مقصد سفر با یک الزام
مستتر دررعایت مصالح ملی با اتخاذ برنامه های منطقی و عملیاتی ضمن
تاکید صد چندان بیشتر بر گسترش کمی
و کیفی گردشگری داخلی و جذب توریسم ،توازن
ورود و خروج ارز را به نفع کشور و
اقتصاد ملی تغییر دهیم تا در این میان
علاوه بر حصول خواسته های ملی و اقتصادی ؛ ناخواسته موجبات بیشتر شدن و یا دامن
زدن به موضوع شکاف های طبقاتی و مقایسه سازی
در آمدی فردی را باعث نگردیم.