در پی هشدار آنفلوآنزای مرغی در ۱۱ استان
درصورت مشاهده تلفات مشكوك در پرندگان خود ( يعني تلف شدن پرندگان سالم ظرف كم تر از 24 ساعت و تلفات بيش از 5 درصد گله در هر روز ) ، براي جلوگيري از آلودگي ساير پرندگان و انسانها ، لازم است فوري به دامپزشكي اطلاع دهيد و نهايت همكاري را با آن ها داشته باشيد.
در خبرها از طرف مسئولین بهداشتی اعلام شد در 11 استان، آنفلوانزا ی فوق حاد پرندگان مشاهده شده است. هر چند تاکنون مورد خاصی از ابتلای انسانی اعلام نشده است اما وجود آلودگی در برخی استان های همسایه با کهگیلویه و بویراحمد ، معرفی پرندگان وحشی و مهاجر به عنوان ناقلان اصلی و هشدارهای جدی در این زمینه نشان از ضرورت توجه به احتمال شیوع این بیماری در این استان دارد.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان چرام ، در گفتگو با تابناک کهگیلویه و بویراحمد ، در خصوص خبر شیوع این بیماری گفت : تاکنون هیچگونه موردی از آنفلوآنزای مرغی در استان اعلام نشده است اما با توجه به اعلام رسمی مشاهده شدن آلودگی در 11 استان کشور بسیار ضروری است که نکات ایمنی و پیشگیرانه رعایت شود.
آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان چیست؟
وی با رائه توضیحاتی در خصوص بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان گفت : يكي از بيماري هاي خطرناك پرندگان است و عامل اين بيماري ويروسی است كه توسط گونه A ويروس آنفلوانزا ايجاد مي شود.
این ویروس و بیماری مي تواند به سرعت منتشرشود و پرندگان بسياري را بيماركند. ويروس آنفلوانزا انواع مختلفي دارد. بعضي از آن ها فقط پرندگان را مبتلا مي كنند و بعضي علاوه بر پرندگان، سبب بيماري انسان هم مي شوند؛ به اين دليل است كه آنفلوانزاي فوق حاد پرندگان به عنوان بيماري مشترك ميان انسان و حيوان شناخته شده و مبارزه با آن در دنيا بسيار مورد توجه قرار گرفته است.
این بیماری در ابتدا به علت كشتار فراواني كه در طيور به وجود آورد، آن را طاعون مرغي ناميدند. بعدها مشخص شد كه عامل اين بيماري ويروس آنفلوانزا است. آنفلوانزاي پرندگان تا امروز در كشورهاي مختلف جهان،خسارت هاي بسيار زيادي را از نظر بهداشتی و اقتصادي به مردم وارد كرده است.شكل شديد و كشنده بيماري داراي شروع ناگهاني بوده و از شدت بالايي برخوردار است و به سرعت باعث مرگ مي شود.
افراد در در معرض خطر
احتشامی در خصوص کسانی که بیشترین احتمال در دچار شدن و انتقال بیماری در آن ها مشاهده می شود گفت: این بیماری می تواند در گروه های مختلف شغلی و همچنین مناطق مختلفی را دربر گیرد از جمله:
- تماس هاي شغلي: كارگران شاغل در مزارع و يا محلهاي پرورشي پرندگان اهلي - فروشندگان پرندگان زنده
- آشپزهايي كه ماكيان زنده يا اخيرا كشته شده سروكار دارند .
- فروشندگان پرندگان دست آموز
- دامپزشكان شاغل در صنعت طيور
- كاركنان مراكز بهداشتي، درماني
- ساكنان مناطقي كه مرگ ماكيان خانگي و وحشي در آنجا بيش از حد انتظار بوده است .
- كساني كه 10 روز قبل از شروع علائم بيماري به منطقه آلوده مسافرت كردند .
علل آلودگی انسانها به این بیماری
رئیس شبکه بهداشت و درمان چرام در پاسخ به سئوال ،علل آلودگی انسان ها به این بیماری چیست ؟ گفت: راه های انتال این بیماری در موارد زیر اثبات شده است:
تماس مستقیم انسان با پرندگان بیمار و آلوده
تماس مستقیم با لاشه‌های پرندگان تلف شده به‌وسیله این بیماری
وی افزود :تماس نزديك و طولاني مدت با پرندگان آلوده امكان انتقال براي انسان وجود دارد. اين تماس شامل نگهداري، بازي با پرندگان، سربريدن آنها، كندن پر، از بين بردن بقاياي اجساد پرندگان و .... مي باشد راه اصلي انتقال در سطوح باز مثل چشم، بيني و دهان تثبيت شده و وارد دستگاه تنفسي انسان شود بيماري از طريق خوردن گوشت پخته پرندگان انتقال نمي يابد زيرا ويروس مولد آن در دماي 50 درجه از بين مي رود .البته گسترش جغرافیایی این ویروس موجب برخی نگرانیها در مورد در معرض قرار گرفتن انسان شده‌است.
علائم بیماری در انسان و طیور
این مسئول بهداشتی افزود:نشانه هاي بيماري در پرندگان عبارتند از : كم شدن اشتها، افسردگي، بي حالي، ژوليدگي پرها، كم شدن تا قطع كامل توليد روزانه تخم مرغ، نرم شدن پوسته تخم مرغ، ناراحتي هاي تنفسي مانند سرفه، عطسه و ريزش ترشحات از چشم و بيني، تورم صورت و سينوس ها همراه با ورم كردن و كبودي تاج و ريش پرنده،كبودي ساق پا به علت جمع شدن لكه هاي خون در زير پوست،خروج ترشح خون آلود از دهان و بيني.
نشانه هاي اصلي و مهم بيماري در انسان تب ، گلودرد و سرفه است كه مي تواند بابي اشتهايي، تهوع ، استفراغ ، اسهال ، احساس كوفتگي ( دردهاي استخواني - عضلاني ) لرز ،احساس ضعف و خستگي، سردرد، آبريزش بيني، گرفتگي بيني و عطسه همراه باشد . بيماري در صورت پيشرفت و درمان نامناسب، ممكن است سبب مرگ انسان شود. كودكان، افراد پير و زنان باردار، بيش تر و زودتر دچار اين بيماري مي شوند. واكسن آنفلوانزا مي تواند از مرگ و مير انسان ها جلوگيري كند.
اقدامات کنترلی برای آنفلوانزای پرندگان
احتشامی مهمترين اقدام كنترلي در خصوص این بیماری را اینگونه بیان کرد : معدوم كردن سريع پرندگان بيمار يا تماس يافته، دفع مناسب لاشه پرندگان و قرنطينه و ضدعفوني كردن مرغداري ها ،جلوگیری از فروش و عرضه ی مرغ زنده و عدم خرید آن توسط مردم.
وی افزود : جالب است این مسئله رو بدانيم يك گرم كود آلوده به ويروس آنفلوانزا مي تواند در حدود يك ميليون مرغ را آلوده كند يكي ديگر از اقدامات كنترلي، محدود نمودن جابجايي پرندگان در داخل كشور و يا بين كشورها مي باشد. به نظر مي رسد با جلوگيري از تماس ماكيان اهلي با پرندگان وحشي از انتشار ويروس اين بيماري پيشگيري مي گردد. استفاده از ماكيان اهلي از آب آلوده به فضولات پرندگان وحشي به آساني باعث انتقال ويروس به آنها مي شود .
آموزش جهت پیشگیری مهمترین اصل در مقابله و کنترل این بیماری است
وی افزود : مبارزه با اين بيماري زماني موفق است كه تمام كساني كه با پرندگان در ارتباط هستند مانند روستاييان، كاركنان مرغداري هاي صنعتي و سنتي، فروشنده هاي دوره گرد طيور، شكارچيان، دامپزشكان و كاركنان دامپزشكي و كشتارگاه ها، كارگاه هاي پرشويي و تبديل ضايعات، مراكز توزيع و عرضه مرغ، فروشگاه ها و نمايشگاه هاي پرندگان زينتي، و... و بلاخره، مصرف كنندگان، آگاهي خود را افزايش دهند، ضوابط بهداشتي را رعايت كنند و با مسئولان ذیربط همكاري داشته باشند.
هرگز پرنده بيمار را ذبح نكنيد. به نشانه هاي ظاهري بيماري در پرندگان دقت كنيد و در صورت مشاهده موارد مشكوك، با دامپزشكي تماس بگيريد.
درصورت مشاهده تلفات مشكوك در پرندگان خود ( يعني تلف شدن پرندگان سالم ظرف كم تر از 24 ساعت و تلفات بيش از 5 درصد گله در هر روز ) ، براي جلوگيري از آلودگي ساير پرندگان و انسانها ، لازم است فوري به دامپزشكي اطلاع دهيد و نهايت همكاري را با آن ها داشته باشيد.
احتشامی ضمن انتقاد به ارائه مرغ زنده در برخی مناطق گفت : مرغداران نبايد مرغ زنده را به بازارهاي محلي و اشخاص بجز کشتارگاهها بفروشند.
وی در پایان بیان کرد : براي پيشگيري از همه گيرشدن بيماري آنفلوانزاي انساني توصيه مي شود افراد رعايت بهداشت فردي را جدي بگيرند و در صورت بيمار شدن استراحت كنند، مايعات بنوشند و ضمن مراجعه به پزشک به توصيه هاي پزشكان در این خصوص توجه داشته باشند.