در 9 ماه سال جاری 795 پروانه ساختمانی درشهر یزد صادر شده که نسبت به 773
پروانه صادر شده در سال گذشته، افزایش ناچیزی داشته است.یکی از برنامه‌های
شهرداری در سال جاری برای تسهیل و تسریع در صدور پروانه و کاهش تخلفات ساخت
و ساز، کوتاه کردن زمان صدور پروانه‌ها و تک برگی کردن آنها بود که منجر
به کاهش زمان صدور پروانه از 3 تا 4 ماه به 2 هفته شده است.قبلاً برای صدور
پروانه، بخشی از اقدامات در خارج از شهرداری مانند دفاتر نظام مهندسی،
سازمان نظام مهندسی، تامین اجتماعی و دوباره شهرداری انجام می‌شد که زمان
اخذ پروانه را طولانی می‌کرد اما از ابتدای سال این روند تغییر کرده است.با
طرح جدید شهرداری در سال جاری، زمان و مراحل صدور پروانه در دستگاه‌های
مختلف جدا شده است و مالک کمتر از 2 هفته بعد از اعلام درخواست به شهرداری،
پروانه تک‌برگی دریافت خواهد کرد.مالک پس از دریافت این پروانه تک برگی، 3
سال فرصت دارد که برای تهیه نقشه و معرفی مهندس ناظر اقدام کند اما مجوزی
برای شروع ساخت و ساز ندارد چرا که طبق قانون تا زمانی که نقشه تهیه و ناظر
تعیین نشود، نمی‌توان ساخت و ساز را آغاز کرد.شهرداری همچنین با همکاری
اعضای شورای اسلامی شهر یزد، معافیت مالکان دارای تقاضای کمتر از 400 متر
زیربنا از پرداخت عوارض زیربنا را مصوب و اجرا کرد.
به این ترتیب با اجرای این طرح از اول سال، تقاضاهای کمتر از 400 متر
زیربنا از پرداخت هر هزینه‌ای برای پروانه تحت عنوان عوارض زیربنا معاف
شدند اما هزینه تهیه نقشه و ناظر، ارتباطی به شهرداری ندارد.
با همه این اقدامات پیش‌بینی می‌شود که آمار صدور پروانه ساختمانی در سال
جاری نسبت به سال قبل افزایش قابل توجهی پیدا کند اما این اتفاق نیفتاد به
طوری که تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در سال جاری تنها 22 پروانه
بیشتر از سال گذشته است.
البته رکود صنعت ساختمان و رکود حاکم بر بازار ساخت و ساز، در این موضوع
دخیل بوده است اما هنوز هم شاهد ساخت و سازهای غیرمجاز در شهر هستیم که
نشان می‌دهد این مشوق‌ها تاثیر بسزایی در افزایش صدور پروانه ساختمانی
نداشته است یا شاید شهروندان یزد هنوز اعتقادی به ساخت و ساز مقاوم پیدا
نکرده‌اند.
صدور 795 پروانه در سال جاری
مدیر هماهنگی و نظارت بر ساخت و ساز معاونت شهرسازی و معماری شهرداری یزد
اعلام می‌کند: در 9 ماه سال جاری 795 پروانه ساختمانی صادر شده که نسبت به
سال گذشته افزایش داشته است.
«علی نوری» اظهار می‌کند: سال گذشته 773 پروانه ساختمانی صادر شد. در سال
جاری با تمهیدات شهرداری مبنی بر تسهیل در صدور پروانه ساختمانی و کاهش
هزینه‌ها، شاهد افزایش صدور پروانه ساختمانی هستیم اما رکود تاثیر این
طرح‌ها را کاهش داده است. وی ادامه می‌دهد: پیش‌بینی می‌شود کاهش زمان صدور
پروانه و رایگان کردن عوارض ساخت و ساز برای واحدهای کمتر از 400 مترمربع
زیربنا، تاثیر قابل توجهی در افزایش صدور پروانه ساختمانی داشته باشد اما
با توجه به رکود، این افزایش نشاندهنده تاثیر اجرای طرح‌ها در افزایش
ساخت و سازهای مجاز است.
این مسئول می‌افزاید: مراحل صدور پروانه کاهش قابل توجهی پیدا کرده است و
از سوی کارشناسان شهرسازی دنبال می‌شود؛ به طوری که مالک بعد از ارائه
درخواست به شهرداری، در آخرین مرحله برای دریافت مجوز به شهرداری مراجعه
می‌کند و سایر پیگیری‌ها بدون حضور مالک انجام می‌شود.
به گفته وی، تا سال گذشته مالکان بعد از مراجعه به شهرداری به طور میانگین
بعد از 3 تا 4 ماه موفق به دریافت پروانه ساخت و ساز می‌شدند اما از ابتدای
سال با تک برگی شدن پروانه‌ها، بعد از گذشته حداکثر 2 هفته از اعلام
درخواست مالک به شهرداری، پروانه تک برگی صادر می‌شود. مالک سپس می‌تواند
برای تهیه نقشه و انتخاب ناظر اقدام کند. وی می‌گوید: تا پایان سال گذشته
پروانه‌های ساختمانی با طی شدن تمام مراحل صدور پروانه با مراجعه متقاضیان
به شهرداری، سازمان نظام مهندسی، شرکت‌های مهندسی، سازمان تامین اجتماعی و
سایر دستگاه‌ها صادر می‌شد که هزینه و زمان بسیاری را می‌طلبید. به همین
دلیل شهرداری برای کاهش هزینه و زمانی که برای صدور پروانه صرف می‌شد، صدور
پروانه‌های تک‌برگی را در دستور کار قرار داد.نوری بیان می‌کند: به این
ترتیب متقاضیان با مراجعه به شهرداری و اعلام درخواست و پرداخت هزینه‌های
اولیه، پروانه تک‌برگی دریافت می‌کنند که اعتبار آن به اندازه اعتبار
پروانه‌های ساختمانی است و بعد از دریافت این پروانه تک‌برگی تا 3 سال فرصت
دارند که برای تهیه نقشه و انتخاب مهندس ناظر اقدام کنند. البته این زمان
قابل تمدید است، هر چند که داشتن پروانه تک‌برگی به معنای مجوز ساخت و ساز
نیست.
لزوم رعایت مقررات ساخت و ساز
مشاور شهرسازی شهرداری یزد عقیده دارد اگرچه تسهیل صدور پروانه ساختمانی بر
روند ساخت و سازهای غیرمجاز تاثیر دارد، اما تا زمانی که باور عمومی
درباره اهمیت ساخت و ساز مقاوم و استاندارد در بین مردم و مسئولان استان
ایجاد نشود، مشوق‌ها در کاهش ساخت و سازهای غیرمجاز تاثیر چندانی نخواهد
داشت.«مجید زرگرباشی» ادامه می‌دهد: تک برگی کردن پروانه‌ها و رایگان کردن
صدور پروانه برای ساختمان‌های ویلایی، به منظور افزایش مراجعه شهروندان
برای دریافت پروانه ساختمانی صورت گرفت اما همچنان شاهد ساخت و سازهای
غیرمجاز هستیم و این نشان می‌دهد شهروندان رغبت چندانی به ساخت و ساز مطابق
ضوابط و استانداردها ندارند.وی می‌گوید: شاید تا پیش از این احساس می‌شد
که دریافت هزینه باعث فراری شدن شهروندان از دریافت پروانه شده است اما حتی
با کاهش هزینه‌ها، اتفاق قابل توجهی در صدور پروانه‌های ساختمانی مشاهده
نشد.به گفته این کارشناس، در شرایطی که رکود بر صنعت ساختمان استان حاکم
است ، شاهد تخلفات ساخت و ساز در شهر هستیم . آنچه از این وضعیت برداشت
می‌شود این است که برخی از مردم ضوابط و مقررات ساخت و ساز را محدودیت
می‌دانند.
وی با تاکید بر این که مشکل مردم برای دریافت پروانه ساختمانی هزینه نیست،
ادامه می‌دهد: برخی از شهروندان هزینه‌های غیرضروری برای نمای ساختمان خرج
می‌کنند چرا که این هزینه‌ها نمود خارجی پیدا می‌کند اما اگر قرار باشد
برای شناژبندی ساختمان هزینه کنند، زیر بار نمی‌روند. مشاور شهرسازی شهردار
یزد می‌گوید: برخی از مالکان با معمار ساختمانی که هیچ مسئولیتی در قبال
ساخت و ساز خود ندارد، مشورت و از هزینه کردن برای مقاوم سازی ساختمان صرف
نظر می‌کنند چرا که هنوز به اهمیت آن پی نبرده‌اند. زرگرباشی با تاکید بر
این که ساخت و ساز مقاوم باید در شهر نهادینه شود، می‌افزاید: اهمیت ساخت
و‌سازهای غیرمجاز در برخی شهرها از جمله شهر بم که شاهد وقوع زلزله بوده به
خوبی روشن شده و مالکان بدون هیچ اجباری ساختمان‌ها را استاندارد و مقاوم
می‌سازند.وی خواستار فرهنگسازی برای توجیه شهروندان یزدی به اهمیت ساخت و
ساز استاندارد و مقاوم می‌شود و این مسئولیت را متوجه سازمان نظام مهندسی،
رسانه‌ها و سایر متولیانی می‌داند که باید برای آگاه سازی شهروندان برنامه
ریزی کنند.
مماشات با ساخت و سازهای غیرمجاز
مشاور شهرسازی شهرداری یزد با اشاره به تخریب نشدن ساخت و سازهای غیرمجاز
شهر می‌گوید: متاسفانه باور به اهمیت ساخت و ساز مقاوم و رعایت ضوابط و
مقررات ساختمان هنوز برای برخی مسئولان جا نیافته است، از این رو شاهد صدور
رای جریمه به جای تخریب برای ساختمان‌های خلاف هستیم.
«مجید زرگرباشی» ادامه می‌دهد: صدور آرای جریمه به جای تخریب در
کمیسیون‌های ماده 100 نشان می‌دهد که مسئولان تصمیم‌گیری درباره ساخت و
سازهای غیرمجاز، با مماشات با این پرونده‌ها برخورد می‌کنند؛ در حالی که
این برخوردها در بسیاری شهرهای کشور نهادینه شده است و هر ساختمان غیرمجازی
باید تخریب شود.