خشكسالي بي سر و صداترين بلاي طبيعي است كه با وجود آثار تخريبي بسيار
ولي به دليل دير نمايان شدن تاثيرات آن كمتر مورد توجه قرار گرفته و همين
امر موجب غفلت مردم در صرفه جويي ها شده است.
استان يزد بعد از 16 تا
17سال، در سال گذشته با وجودي كه در بيشتر مناطق كشور در اثر باران هاي
زياد به بسياري از مناطق آسيب زد و موجب پر و حتي سرريز شدن برخي از سدها
شد اما وضعيتي كاملا متفاوت را تجربه كرد به نحوي كه ميزان كاهش بارش‌هاي
پاييزي در طول 40 و 50 سال گذشته بي‌سابقه اعلام شده است.
ميزان
بارندگي در اين استان در سال آبي جاري يعني از مهرماه سال گذشته تا پايان
فروردين امسال 54.7 ميليمتر بوده و اين رقم در مدت مشابه سال قبل 88.4 و
متوسط دوره آماري 86.2 ميليمتر بوده است و در واقع 34ميليمتر كاهش بارش ها .
بر اين اساس بارندگي در سال آبي جاري نسبت به مدت مشابه سال قبل و ميانگين دوره آماري در تمام شهرستان هاي استان كاهش نشان مي دهد.
بر
اساس آمار رسمي سازمان هواشناسي كشور، يزد از نظر خشكسالي رتبه نخست كشور
معرفي شده و از لحاظ ميزان بارندگي در كشور نيز پايين ترين رتبه را داشته
است.
در ميان تمام شهرستانهاي استان ، شهر يزد با 17 ميليمتر، كمترين ميزان بارندگي در سطح استان را دارد كه عمق خشكسالي را نشان مي دهد.
متاسفانه
عمق فاجعه و بحران به روستاها ختم شده كه مهد توليد و كشاورزي است به گونه
اي كه به گفته حاتمي مديرعامل آب و فاضلاب روستايي يزد هم اكنون 591روستاي
اين استان دچار مشكل كم آبي شديد هستند و بخش عمده اي از آنها با تانكر
آبرساني مي شوند.
از سوي ديگر در گذشته آب آشاميدني و بهداشتي در
روستاها از طريق چاه ها تامين مي شد اما متاسفانه اكنون چاه ها ديگر جوابگو
نيست و بايد به فكر انتقال آب به اين روستاها باشيم.
با توجه به گرم
شدن هوا و در پيش بودن تابستان قطعا امسال گرمترين فصل سال در اين استان
كويري به دليل كاهش شديد بارندگي ها ، سالي متفاوت و سوزان براي مردم
سختكوش ديار قنات ، قنوت و قناعت خواهد بود.
نابودي دام ها به دليل
كاهش شديد علوفه در مراتع استان ، فقير شدن و گاها از بين رفتن پوشش گياهي
در بسياري از مناطق و نيز هجوم ماسه هاي روان اطراف مناطق مسكوني به دليل
نابودي درختان و درختچه هايي همچون طاق و گسترش سيلاب ها از ديگر آسيب هاي
كاهش بارندگي در سالهاي گذشته و امسال بوده است.
در اين مطلب قصد
پرداختن به دلايل انساني افزايش روند خشكسالي ندارم ولي چند نكته در مقابله
و جلوگيري از تشديد عواقب آن ضروري بوده كه البته عمده آنها نيازمند
همكاري و همراهي عموم مردم است.
براي خروج از اين بحران طبيعي، راههايي
كه وجود دارد همه به صرفه جويي در مصرف در بخشهاي كشاورزي ، صنعت،
آشاميدني و بهداشت ختم مي شود.
موضوع ديگر آب انتقالي به استان است و
اگر در انتقال اين آب به هر دليلي خللي ايجاد شود استان يزد با مشكل بي آبي
روبرو مي شود زيرا حيات استان به همين آب انتقالي بستگي دارد.
متاسفانه
عده اي از مسئولان استانهاي همجوار به دليل عدم اطلاع كافي از وضعيت وخيم
كم آبي در اين استان طي چند هفته اخير بيان كرده اند كه اميدواريم با سعه
صدر و بررسي وضعيت حاد خشكسالي در يزد ، مردم مركز ايران را ياري كرده تا
مشكلات كم آبي را پشت سر بگذارند.
مردم اين استان طي سالهاي متمادي و
با وجود اين بحران با صرفه جويي و سختكوشي توانسته اند در بسياري از حوزه
ها همچون علمي با 22رتبه نخست كنكور در كشور، يكي از قطب هاي برتر پزشكي،
دومين استان معدني، چهارمين استان صنعتي و بسياري از نخستين ها را بدست
آورده و كمتر داد و فرياد كم آبي سر داده اما امروز وضعيت بدتر از هر زماني
است و موضوع ادامه حيات مطرح است.
به هر حال اميدواريم هرچه زودتر چاره اي براي اين مشكل اصلي و اساسي استان يزد كه دومين استان مهاجرپذير كشور است انديشيده شود .
محمود رضا رحمانی