داستان حمایت از تیم‌های ورزشی از سوی اسپانسر‌ها در ورزش قم داستانی دراز و پیچیده است که عمدتا پایان تلخی داشته است.
به گزارش تابناک قم، مدیریت نابسامان منابع مالی از سوی بخش خصوصی یا سوء مدیریت مدیران دخیل در امر ورزش در دوره‌های مختلف در ورزش قم کار را به جایی رسانده که حامیان مالی در مدت زمان کوتاه عطای هزینه در ورزش را به لقایش بخشیده‌اند.
به عنوان یک قاعده کلی در ورزش حرفه‌ای، نقش حامیان مالی برای تامین هزینه‌های مسابقات و در مقابل استفاده از مزایای هزینه در ورزش انکارناپذیر است. به عبارت بهتر، آنچه میان حامی مالی و متولی ورزش در این زمینه جریان دارد به طور اصولی باید یک اتوبان دوطرفه باشد اما به دلیل وجود خلأ‌های قانونی در کشور ما و نیز در قم به عنوان تابعی از کل، این اتوبان تبدیل به یک جاده باریک یک طرفه شده است.
حامیان مالی در ورزش قم در گذشته که ورزش، فرایندی کم هزینه بود نقش پررنگی داشتند اما افزایش هزینه‌های ورزش و حرفه‌ای شدن آن از یک سو و مشکلات اقتصادی در کشورمان سبب شد ورزش در اقصی نقاط کشور مورد آسیب قرار بگیرد و حتی ظهور غول‌های صنعتی در ایران و هزینه‌های آنها در ورزش و حتی تزریق اعتبارات سرسام آور دولتی به ورزش کشور نتوانسته جای حامیان مالی کوچک‌تر اما مستمر را بگیرد.
چرا فراری می‌شوند؟
اینکه چرا حامیان مالی ورزش در قم حضوری بسیار کوتاه در عرصه ورزش دارند به عوامل مختلفی مربوط است. دلایلی که بخشی از آنها به ناآگاهی بخش خصوصی به نحوه ورود به عرصه ورزش و شیوه هزینه در آن و بخشی دیگر به جامعه ورزش اعم از مسئولان ورزشی و ورزشکاران و مربیان باز می‌گردد.
بخشی از حامیان مالی در گذشته با ورود به عرصه ورزش و هزینه در آن از مزایای مالیاتی بهره‌مند می‌شدند به طوری که هزینه‌های آنها در عرصه ورزش در زمان محاسبه مالیات، جزء هزینه‌های قابل قبول آنها به شمار می‌رفت و این یک گزینه اغواکننده برای بخش خصوصی بود. این قانون با تغییر دولت‌ها و شرایط حاکم بر اقتصاد کشور دستخوش تغییر و در عمل به دست فراموشی سپرده شد. مصوبه‌ای که در صورت تداوم اجرا می‌توانست متحول‌کننده ورزش حرفه‌ای و حتی همگانی در ایران باشد اما به دلیل تحت تاثیر قرار دادن درآمدهای مالیاتی کشور آرام آرام از صحنه بیرون رانده شد.
در چنین شرایطی بخش خصوصی اگر به خودی خود به فعالیت در حوزه ورزش علاقمند نباشد دلیل منطقی و اقتصادی دیگری برای سرمایه‌گذاری در آن نخواهد یافت.
در بخش تبلیغاتی و توسعه برندینگ، حمایت مالی از ورزش در بعد کلان هنوز که هنوز است جایگاه خود را حفظ کرده است. علی رحمانی مدیرعامل باشگاه یاسین پیشروی قم می‌گوید: هلدینگ دارویی یاسین و مجموعه اقتصادی یاسین پیشرو پیش از ورود آنها به عرصه ورزش شناخته شده نبود اما با ورود به این عرصه، برند یاسین پیشرو در کشور شناخته شد و جایگاه معنوی این مجموعه را به شکل ملموسی تقویت کرد.
با این حال، سرمایه‌گذاری در رشته‌های ورزشی بدون پخش تلویزیونی یا با پوشش رسانه‌ای محدود، نمی‌تواند در بخش تبلیغات، بازاریابی و برندینگ باری از روی دوش بخش خصوصی بردارد. به بیان دیگر تنها مجموعه‌های اقتصادی دارای توان مالی بسیار بالا و فعال در سطح اول ورزش کشور و در رشته‌های پر سر و صدا می‌توانند از این ظرفیت ورزش بهره‌مند شوند و بقیه بخش‌های ورزش کشور از رشته‌های کمتر مطرح گرفته تا مسابقات ورزشی در سطوح پایین‌تر در این حوزه، ناکام می‌مانند یا به موفقیت چشمگیر دست پیدا نمی‌کنند.
در چنین شرایطی، عشق و علاقه به ورزش یا تیمداری عاملی است که سبب می‌شود بخش خصوصی وارد این حوزه شود. حامیانی با سطح مالی متوسط می‌توانند بخشی از نیازهای تیم‌ها یا ورزشکاران را پاسخگو باشند اما این علاقمندی خیلی زود رنگ می‌بازد. بخشی از مشکل به نحوه هزینه کردن بخش خصوصی در ورزش و عدم وجود مشاوران مورد نیاز برای نشان دادن راه و چاه به بخش خصوصی بر می‌گردد.
بی‌گدار به آب زدن در هزینه، عدم اطلاع از هزینه‌های واقعی حمایت از برخی تیم‌ها و باشگاه‌ها در سطوح کشوری و مسموم بودن فضای کار در برخی رشته‌های ورزشی به دلیل وجود اختلافات از جمله عواملی است که سبب می‌شود علاقمندی به هزینه در ورزش خیلی زود جای خود را به بی‌علاقگی و در نهایت ترک صحنه ورزش دهد.
ماهان تندیس؛ تاریخ مصرف ۲ سال
فوتسال قم در مقطعی در کشور با برند ماهان تندیس شناخته شد. در سال ۹۲ بود که ماهان تندیس در پی توافق با اداره کل ورزش و جوانان استان قم، امتیاز تیم لیگ برتری فوتسال قم را که پیش از آن در اختیار باشگاه صبای قم بود در اختیار گرفت.
امیر جلالی به عنوان مالک این باشگاه و یکی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی ۲ سال در این باشگاه هزینه کرد و قهرمانی جام حذفی فوتسال در تنها دوره‌ای که این مسابقات برگزار شد به ماهان تندیس رسید. جلالی در پی افزایش تنش‌ها در این باشگاه و مشکلات حاشیه‌ای در فوتسال قم در نهایت پس از پایان لیگ فوتسال ۹۳ تصمیم گرفت از ادامه هزینه در فوتسال اعلام انصراف کند تا ماهان تندیس به یاسین پیشرو واگذار شود.
گفته می‌شود در زمینه انصراف ماهان تندیس از تیمداری علاوه بر مسائل حاشیه‌ای که امان جلالی را بریده بود، درخواست‌های اقتصادی ماهان تندیس از مسئولان استانی و برآورده نشدن آنها نیز دخیل بوده است گرچه این موضوع هرگز به طور رسمی تایید نشد.
سفیر؛ تاریخ مصرف ۳ سال
سفیر با سرمایه‌گذاری یک روحانی علاقمند به ورزش کار خود را در سال ۹۱ در والیبال قم آغاز کرد و در مدتی که این رشته در لیگ دسته اول کشور و لیگ جوانان کشور فعالیت کرد عملکرد خوبی از خود بر جای گذاشت.
تمامی هزینه‌های این باشگاه از جیب غلامرضا قربانی مدیر این باشگاه تامین می‌شد اما در سال ۹۴ در پی اختلافات عمیق و ریشه‌دار سفیر با هیأت والیبال استان قم از یک سو و عدم پیشرفت سفیر در رسیدن به خواسته معقول خود بابت در اختیارگیری فضایی برای ساخت یا راه‌اندازی آکادمی والیبال، سفیر به رشت نقل مکان کرد. انتقالی که سیلی محکمی به ورزش قم بود گرچه این اتفاق ناگوار چندان مورد بحث قرار نگرفت.
ویونا اسپورت؛ تاریخ مصرف یک سال
باشگاه ویونا اسپورت در سال ۹۳ برای حمایت از تنیس قم وارد عمل شد و تیم تنیس قم را در لیگ بر‌تر بانوان کشور حمایت کرد. این باشگاه برنامه‌ای برای حمایت از ورزش بانوان در رشته ووشو را در دستور کار داشت اما با وجود توافق اولیه با هیأت ووشو در نهایت تیم ووشوی بانوان در لیگ بر‌تر را حمایت نکرد.
برخی اختلافات با هیأت تنیس استان قم بر سر اعزام تیم‌های تنیس قم به مسابقات کشوری سبب دلزدگی ویونااسپورت از سرمایه‌گذاری در ورزش شد و این تیم پس از کناره گیری از لیگ بر‌تر تنیس بانوان در سال ۹۴ از فعالیت در ورزش قم کنار رفت.
حامیان فوتبال؛ تاریخ مصرف یک تا ۵ سال
باشگاه‌های فوتبال در لیگ استانی قم گاهی بیش از یک تیم در رشته‌های دیگر در سطح کشور هزینه دارند. با توجه به جذابیت‌های فوتبال، حامیان مالی زیادی طی چند سال گذشته در فوتبال قم حاضر شده‌اند که تعداد معدودی از آنها گاهی تا ۵ سال به فعالیت ادامه داده و برخی نیز پس از یک فصل مسابقاتی تغییر نام داده و امتیاز خود را واگذار کرده‌اند.
آذرخودرو؛ تاریخ مصرف ۲ سال
آذرخودرو در سال ۹۲ با مدیریت شخصی به نام حبیب آذریار وارد کارزار کاراته قم شد تا تیم آذرخودروی نوین را در سوپرلیگ کاراته کشور حمایت کند. تیمی متشکل از ستاره‌ها که طی ۲ سال به یک نایب قهرمانی و یک قهرمانی در سوپرلیگ کاراته دست یافت. کفگیر آذریار نیز خیلی زود به ته دیگ خورد و وی با درگیر شدن با مشکلات اقتصادی فراوان، نتوانست در سال دوم تیمداری، دستمزد نفرات خود را بپردازد.
نتیجه این فرایند ناقص این بود که آذریار که در مقطعی گفته می‌شد قرار است به عنوان بخش خصوصی، باشگاه صبای قم را خریداری کند با ورزش قم و تیمداری در کاراته وداع کرد و آذرخودرو بدین ترتیب چند ماه پس از قهرمانی در سوپرلیگ منحل شد.
منبع: همشهری
