هر یک از استانهای کشور پهناور ایران در بودجه دولت سهمی دارد که از آن به عنوان بودجه استانی یاد می شود، بودجهای که دولت برای تأمین نیازها و ضروریات ارگان و دستگاههای مختلف تدبیر میکند و در اختیار آنها میگذارد. به این بهانه نگاهی به درآمدها و هزینه کردهای دولت در سال ۹۴ برای استان قم داشتهایم.
اگر بخواهیم تخمینی از درآمدهای دولت در استان قم داشته باشیم لازم است ابتدا نگاهی به ماحصل فعالیت یک ساله گمرک و اداره مالیات داشته باشیم. با توجه به اینکه این دو، بخش عمدهای از درآمدهای دولتی را در هر استان تشکیل میدهند با دقت در آنها میتوان تا حدودی از میزان درآمدهای هر استان اطلاع پیدا کرد.
لازم به ذکر است علاوه بر کمرگ و اداره مالیات بخشهای دیگری مانند عوارض راهنمایی و رانندگی نیز درآمدهایی برای دولت دارند اما با توجه به حجم درآمدی این دو اداره به بررسی بیشتر در محاسبات آنها پرداختهایم.
درآمد ۷۰۰ میلیارد تومانی دولت از گمرک قم
به گزارش اداره گمرک استان قم، آمار مربوط به در آمدهای دولت در سال ۹۴ از منبع گمرک قم درآمد ۶۹۳ میلیارد ۳۴۱ میلیون تومانی را نشان میدهد و از سویی از مجموع کل درآمد استانی مبلغ یک میلیارد و ۸۱۷ میلیون تومان، مالیات بر ارزش افزوده معادل ۸ درصد و سایر عوارض مبلغ ۱۶۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان بوده است. بر این اساس گمرک قم آوردهای حدود ۷۰۰ میلیارد تومان برای دولت داشته است.
قم ۳۷۹ میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده است
بر اساس اعلام سعید حسنی مدیرکل اداره مالیات استان قم جمع مالیات مستقیم و کالا و خدمات قم ۳۷۹ میلیارد و ۵۷۹ میلیون تومان در سال ۹۴ بوده است که نشان دهنده تحقق ۹۷ درصدی این درآمد است.
همچنین مدیرکل اداره مالیات قم از رشد ۱۴ درصدی مالیات در قم نسبت به سال ۹۳ خبر میدهد و میافزاید: بر اساس پیش بینیهای انجام شده درصد وصولی برای سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ معادل ۲۸ درصد تخمین زده میشود.
آنچه از تجمیع این آمارها حاصل میشود نشان دهنده درآمد بیش از هزار و هفتاد میلیاردی دولت در استان قم است که البته این عدد حداقل درآمدها را نشان میدهد.
سهم ۲۲۴ میلیاردی قم از بودجه سال ۹۴ دولت
به گفته احمد امیرآبادی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی در بودجه سال ۹۴ مبلغی معادل ۲۲۴ میلیارد تومان برای استان قم در نظر گرفته شده که این رقم در سال ۹۳ معادل ۱۹۰ میلیارد تومان بوده است. همچنین از نظر حجمی، استان قم رتبه ۲۸ کشور را در اختصاص بودجههای عمرانی در بودجه سال ۹۴ دارد که نسبت به سال گذشته یک رتبه رشد داشته است.
وی میافزاید: بر اساس اعلام مرکز آمار برای جمعیت استان قم در سال ۹۰ سرانه هر نفر از اعتبارات مبلغ ۷۱ هزار و ۹۴۰ تومان بوده که از این حیث رتبه ۲۳ را در سطح کشور دارا بودیم. این رقم در بودجه سال ۹۴ به ۷۷ هزار تومان رسیده که رتبه قم را به ۲۰ کاهش داده است.
از سوی دیگر مرتضی سقائیان نژاد شهردار قم در دیدار نوروزی خود با آیت الله مکارم شیرازی از طلب ۴۳۵ میلیارد تومانی شهرداری قم از دولت خبر میدهد و میگوید: قرار بوده که این بدهی در بودجه سال ۹۵ گنجانده شود.
با حسابی سر انگشتی و پس از مشاهده آمارهای ارائه شده متوجه میشویم درآمدهای استان قم در برابر بودجهای که توسط دولت برای آن در نظر گرفته شده چیزی حدود پنج برابر است. در حالی که حجم عظیمی از پروژههای مهم عمرانی در شهر قم همانند مترو و منوریل با مشکلات مالی مواجه هستند و شاهد حرکت کند آنها در مسیر توسعه هستیم، مشاهده میشود برداشت از درآمدهای استان قم عدد و رقم بالایی به خود اختصاص داده است، در حالی که این درآمدها میتوانست در بودجه دولت به این امور اختصاص پیدا کند و مردم قم را از امکانات بهتر شهروندی برخوردار کند.
دست دولت در جیب مردم قم
استان قم به واسطه وجود نورانی حرم حضرت معصومه (س)، مسجد مقدس جمکران و همچنین قرار گرفتن در شاهراه مواصلاتی ۱۷ استان هر ساله پذیرای بیش از بیست میلیون زائر و مسافر است. همچنین این استان به عنوان پایگاه مرجعیت و مرکز نشر و تبیین علوم دینی شناخته میشود و جایگاه ویژهای در میان سایر استانهای کشور به خود اختصاص داده است. پذیرایی از زائران حرم مطهر بانوی کریمه (س) و خدمات رسانی به زائران و مسافران از جمله اموری است که مدیران شهری قم را به خود درگیر کرده است.
مقام معظم رهبری در خصوص جایگاه و عظمت شهر قم میفرمایند: نام قم در تاریخ به همّت مردم قم به عنوان پیشروان و پیشرانان ثبت شده است. هرچه از آن روزها تا امروز گذشته و سپری شده است، حوادث و تجربههای مردم عزیز قم آن مفهوم را تقویت کرده و استمرار بخشیده است. بحمدالله قم کانون انقلاب، مرکز انقلاب، خاستگاه انقلاب و انشاءالله جایگاه استمرار و تقویت روزافزون انقلاب است.
ایشان همچنین در خصوص مردم شهر مقدس قم میافزایند: قم مذهبیترین شهر کشور و پایگاه و خاستگاه بزرگترین انقلاب دوران معاصر است.
اما خدمت به مردم این شهر و همچنین خیل عظیم مسافران و زائران حریم حرم حضرت معصومه (س) نیازمند تمهیداتی است که از جمله آنها میتوان به تأمین بودجههای مرتبط با امور فرهنگی و یا عمرانی اشاره کرد. بودجهای که باید متناسب با درآمدهای واصله از استان بوده و یا حداقل تفاوت کمتری با این درآمدها داشته باشد تا مردم دچار این شبهه نشوند که شاید "دولت دست در جیب مردم قم کرده است”.