یادداشت/

شهر، شهروند و مدیریت شهری؛ فراتر از خدمات روزمره

گروه استان‌ها - شهر‌ها باید علاوه بر ایجاد زیست‌پذیری، نشاط، امید، هویت و حس تعلق، مانع از تخلیه و فرار جمعیتی شوند. مدیریت شهری نباید صرفاً در جمع‌آوری زباله، رنگ‌آمیزی جداول، روشنایی معابر و آبیاری فضای سبز خلاصه شود؛ هرچند همین خدمات نیز در برخی شهر‌ها از جمله ایلام، کم‌رنگ یا حتی غایب‌اند.
کد خبر: ۱۲۰۸۷۱۹
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۴۰۴ - ۱۴:۴۸ 17 October 2025

شهر، شهروند و مدیریت شهری / فراتر از خدمات روزمره

به گزارش خبرنگار تابناک از استان ایلام، «هوشنگ مرادی» پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای با ارسال یادداشتی به تابناک نوشت:

شهر تنها محل سکونت شبانه‌روزی گروهی از انسان‌ها نیست؛ بلکه موجودیتی پویا با روح جمعی، کالبد انسانی و ساختاری سیستمی است که ورودی و خروجی دارد. شهر خانه‌ای مشترک، محیط زیستی همگانی و زمینه‌ای بصری است که همه شهروندان ناگزیر در معرض آن قرار دارند.

شهر باید بستر رشد، تعالی و تکامل گروه‌های انسانی باشد؛ جایی که انسان‌ها زیبایی، آرامش، هنر، معنویت، فرهنگ، نوع‌دوستی، شادی، امید و اشتیاق را تجربه کنند. در یک کلام، شهر باید حس زندگی، بودن، زنده بودن و آسایش را برای ساکنانش به ارمغان آورد.

در جهان امروز، بسیاری از شهر‌ها و کلان‌شهر‌ها به سوی مفاهیمی، چون هوشمندی، دانایی، فراگیری، زیست‌پذیری، تاب‌آوری، یکپارچگی، برنامه‌ریزی سیستمی، حکمروایی شهری، نوآوری و شادی شهری حرکت کرده‌اند. هدف این رویکردها، تثبیت جمعیت در سکونتگاه‌ها و فراهم‌سازی زمینه رشد انسانی و پایداری توسعه سرزمینی است.

در این میان، مدیران شهری به عنوان مجریان و شورا‌ها به عنوان قانون‌گذاران، باید از خود بپرسند: از الگو‌های نوین برنامه‌ریزی شهری مانند شهر هوشمند، شهر تاب‌آور، شهر زیست‌پذیر و حکمرانی کارآمد شهری چه می‌دانیم؟

شهر‌ها باید علاوه بر ایجاد زیست‌پذیری، نشاط، امید، هویت و حس تعلق، مانع از تخلیه و فرار جمعیتی شوند. مدیریت شهری نباید صرفاً در جمع‌آوری زباله، رنگ‌آمیزی جداول، روشنایی معابر و آبیاری فضای سبز خلاصه شود؛ هرچند همین خدمات نیز در برخی شهر‌ها از جمله ایلام، کم‌رنگ یا حتی غایب‌اند.

با نگاهی کوتاه به گوشه‌وکنار ایلام، تصاویری از خرابه‌های شام و کابل در ذهن تداعی می‌شود: ترمینال‌های بدون اتوبوس، بساط‌گستری دست‌فروشان، پیاده‌رو‌های محصور، آسیب‌های اجتماعی، تاکسی‌های تک‌سرنشین، مسافران سرگردان، کمبود امکانات، فقدان خدمات شهری مناسب، شبکه فاضلاب فرسوده، معابر رنگ‌ورورفته، نشیمن‌گاه‌های فرسوده و شهری خسته و بی‌رمق که عرصه را بر زندگی شهروندان تنگ کرده است.

از این‌رو، توجه مدیریت شهری ایلام (شورا، شهرداری و نهاد‌های مرتبط) را به موارد زیر جلب می‌کنم:

۱. مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌ها را در اولویت قرار دهید.

۲. استفاده از نیرو‌های متخصص، مجرب و نوآور را در برنامه‌ریزی‌ها لحاظ نمایید.

۳. از مدیریت بخشی و جزیره‌ای پرهیز کرده و با نگاهی سیستمی و یکپارچه عمل کنید.

۴. آرامش، آسایش و بالندگی را که حق مردم است، به آنان بازگردانید.

۵. تعصبات قومی و قبیله‌ای را کنار بگذارید.

۶. حقوق اولیه شهروندان از جمله دسترسی به خدمات سالم، محیط پاک و زیست‌پذیر را محترم بشمارید.

یادداشت از «هوشنگ مرادی» پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای

انتهای پیام/

منبع: تابناک
برچسب ها: مدیریت شهری
آخرین اخبار