شب یلدا، طولانیترین شب سال در نیمکرهی شمالی زمین، یکی از جشنهای کهن ایرانی است که به لحظهی انقلاب زمستانی (اواخر آذرماه) تعلق دارد. ایرانیان در این شب گرد هم میآیند و آئینهای مختلفی را اجرا میکنند. این رسوم معمولاً شامل خواندن شعرهای حافظ، خوردن میوههایی همچون انار و هندوانه، و مصرف آجیل میشود.
یلدا، زمانی برای بازگشت به ریشهها و گذراندن وقت با خانواده است. تفأل به حافظ توسط یکی از اعضای خانواده نوعی امید به آیندهی روشن را به همراه دارد. علاوه بر این، داستانگویی و قصهخوانی سنتی نیز از دیگر فعالیتهای رایج این شب است.
میوههای قرمز رنگ، نظیر انار و هندوانه، نماد خورشید و نور هستند و به عنوان نشانههایی از امید و تولد دوبارهی خورشید مصرف میشوند. این شب، یادآور آن است که پس از طولانیترین شب سال، روزهای روشنتر و بلندتر در راه است.
یلدا و تأثیر شرایط اقتصادی
شب یلدا، به عنوان جشنی فرهنگی-سنتی در ایران، تحت تأثیر شرایط اقتصادی نیز قرار دارد. در سالهای اخیر، نوسانات اقتصادی بر نحوهی برگزاری این جشن اثرگذار بوده است. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
۱. قیمت میوه و خشکبار: میوههایی مانند انار و هندوانه و همچنین آجیل، بخش جداییناپذیر یلدا هستند. افزایش قیمت این اقلام ممکن است بر توان خرید خانوادهها اثر گذاشته و منجر به کاهش یا حذف برخی از این موارد از سفرهها شود.
۲. اقتصاد خانوادهها: بسیاری از خانوادهها تحت فشار اقتصادی، این مراسم را سادهتر و با هزینهی کمتری برگزار میکنند. این تغییر ممکن است شامل کاهش تعداد مهمانان یا استفاده از غذاهای سادهتر باشد.
۳. تغییرات اجتماعی: شرایط اقتصادی ممکن است به تغییر در رسوم یلدا منجر شود؛ برای مثال، گردهماییهای خانوادگی به جای جشنهای جمعی در سالنها افزایش یافته است.
۴. حمایت اجتماعی: برخی نهادهای دولتی و خیریهها با توزیع بستههای حمایتی یا هدایای شب یلدا به خانوادههای کمدرآمد، امکان برگزاری این مراسم را برای تمام اقشار جامعه فراهم میکنند.
چشم انداز بهبود شرایط اقتصادی
امید به بهبود شرایط اقتصادی در ایران، به ویژه با در نظر گرفتن شرایط پیچیده بینالمللی و تحریمها، به عوامل متعددی بستگی دارد. برخی از این عوامل شامل اصلاحات اقتصادی داخلی، افزایش تعاملات بینالمللی، و بهرهوری از منابع داخلی است. در این راستا، نکات زیر را میتوان در نظر گرفت:
1. تقویت تولید داخلی: با تمرکز بر تولید داخلی و حمایت از صنایع و کسبوکارهای کوچک و متوسط، میتوان به کاهش وابستگی به واردات و ایجاد شغلهای بیشتر کمک کرد. این امر نیازمند سیاستهای حمایتی از جمله کاهش یا هدفمند نمودن مالیاتها متناسب با شرایط درآمدی واقعی برخی صنوف و ارائه وامهای با نرخ سود یا کارمزد کمتر برای تولید کنندگان و اقشار کم برخوردار است.
2. نوآوری و فناوری: سرمایهگذاری در حوزههای فناوری و نوآوری میتواند به ارتقاء بهرهوری و کاهش هزینهها کمک کند. شرکتهای نوپا و فناوریمحور میتوانند تحت شرایط مناسب به تقویت اقتصاد داخلی کمک کنند.
3. تنوع در تجارت خارجی: جستجوی بازارهای جدید و گسترش روابط تجاری با کشورهایی که کمتر تحت تأثیر تحریمها هستند، میتواند به افزایش صادرات و کاهش وابستگی اقتصادی کمک کند.
4. ایجاد ثبات اقتصادی: اتخاذ سیاستهای پولی و مالی دقیق برای کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز میتواند به جلب اطمینان سرمایهگذاران و تقویت فعالیتهای اقتصادی منجر شود.
5. دیپلماسی اقتصادی موثر: تلاش برای کاهش یا رفع تحریمها از طریق مذاکره و دیپلماسی و ورود به بازارهای بکر یا در واقع مشارکت فعال در تجارت بینالمللی در دیگر قاره ها که در ظاهر نقش موثری در اقتصاد بین الملل ندارند ولی قطعاً در شرایط تحریمی می توانند به بهبود تراز صادارتی کشور کمک کنند حائز اهمیت است و در مجموع این اقدامات بازگشت سرمایهگذاران خارجی و دسترسی به منابع مالی بینالمللی کمک کند.
ایران به عنوان کشوری با منابع غنی طبیعی و انسانی، توانایی بالقوه بالایی برای بهبود شرایط اقتصادی خود دارد. عوامل گفته شده به همراه سیاستهای حمایتی و مدیریت صحیح در منابع انرژی و نیروی انسانی ، میتوانند امیدبخش بهبود شرایط اقتصادی و کاهش اثرات تحریمها باشند.
یحیی گلشاهین
انتهای پیام/ع