معاون پایش و نظارت حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: حدود ۷۵ بال فلامینگو از ابتدای بهار امسال به مهمانی تالاب بین المللی گاوخونی آمدند. حسین اکبری با اشاره به اینکه فروردین سال گذشته تعداد قابل توجهی فلامینگو در تالاب مشاهده شده بود، اظهار داشت: با توجه به اینکه سال ۱۳۹۸ حدود ۴۰ میلیون متر مکعب آب به سمت گاوخونی رهاسازی شد دو لکه آبی وجود داشت و شمار فلامینگوها به حدود ۴۵۰ بال نیز می‌رسید اما امسال به دلیل اینکه وضعیت آبی تالاب خوب نیست ۷۵ بال فلامینگو بیشتر نبود.
وی با بیان اینکه فلامینگو از گونه‌های شاخص تالاب گاوخونی شناخته میشود، افزود: با توجه به اینکه سراسر اقلیم خشک است، وجود پوشش گیاهی در بستر رودخانه و مصب تالاب سبب شده پرندگان مهاجر به امید آب فرود بیایند.
معاون پایش و نظارت حفاظت محیط زیست اصفهان وضعیت جمعیتی سایر پرندگان مهاجر در گاوخونی را مناسب‌تر ارزیابی کرد و ادامه داد: وضعیت جمعیتی پرندگان مهاجر نیمه دوم سال گذشته در اواخر پاییز و ابتدای زمستان ۹۹ در رودخانه در شرق اصفهان حدفاصل روستای اژیه تا تالاب بد نبود اما اکنون با توجه به اینکه هوا رو به گرما است وقتی پرندگان می‌بینند آب نیست، نمی‌مانند و بی‌خانمان و متفرق می‌شوند.
اکبری ابراز داشت: وضعیت پرندگان به لحاظ تعداد و تنوع در نیمه دوم سال گذشته نسبت به سال ۹۸ مناسب‌تر بوده است و با وجود اینکه سال گذشته آبی رهاسازی نشد در مسیرهایی از رودخانه به ویژه بین اژیه تا تالاب که لایروبی‌هایی انجام دادیم اندکی پساب و زهاب کشاورزی به سمت تالاب جریان داشت که سبب ورود پرندگان شد اما هم اکنون جمعیت پرندگان تالاب در مقایسه با مدت مشابه سال پیش حدود ۶۰ درصد و به یک پنجم کاهش یافته است.
معاون پایش و نظارت حفاظت محیط زیست اصفهان بدون اشاره به آمار سایر پرندگان آبزی در تالاب، گفت: با وجود اینکه آبی رهاسازی نشده حضور گونه‌های مختلف پرندگانی مانند مرغابی، خوتکا، اردک سرسبز، چنگر، کِشیم و پرندگان کنار ابزی از جمله چوب‌پا، آبچلیک‌ها و سنقرها در محدوده تالاب قابل توجه است زیرا این‌ها در مسیر مهاجرت تاریخی خود در گاوخونی فرود می آیند ولی وقتی می‌بینند اینجا آب ندارد نمی‌مانند، متفرق می‌شوند یا به نواحی نا امن می‌روند یا اینکه به مهاجرتشان ادامه می‌دهند.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۹۷ درصد پهنه تالاب گاوخونی خشک است، اظهار داشت: بستر تالاب تنها در یکی دو لکه رطوبت مختصر دارد که وسعت آن‌ها نیز بسیار محدود است.
اکبری خاطرنشان کرد: در طول سال ۱۳۹۹ به رغم همه پیگیری‌هایی که انجام دادیم و با وجود اینکه نیمه اول سال گذشته تا پایان تابستان آب رودخانه تا سد رودشتین برای کشاورزی جاری بود، حقابه زیست محیطی تالاب که بر اساس قانون بعد از شرب اولویت دوم است متأسفانه تأمین نشد و سال ۹۹ هیچ آبی به سمت گاوخونی رهاسازی نکردند.
تالاب بین المللی گاوخونی، عروس تالاب‌های ایران یکی از پُراهمیت‌ترین تالاب‌های کشور است که در تیر ۱۳۵۲ در کنوانسیون رامسر ثبت جهانی شد.
گاوخونی با وسعت ۴۷ هزار هکتار در نقطه پایانی زاینده‌رود در جنوب شرقی استان اصفهان و ۲۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد.
روند خشکی تالاب گاوخونی از سال ۱۳۷۸ شروع شروع شد و در ۲ دهه اخیر به دلیل نبود آب، بسیاری از زیستمندان این تالاب از جمله ماهی‌ها، وُحوش، خزندگان و انواع پرندگان بومی آن از بین رفته‌اند.
کارشناسان همواره در باره تبعات خطرناک خشکی تالاب گاوخونی هشدار داده‌اند زیرا اگر این تالاب به صورت کامل خشک شود به کانون خطرناک ریزگردهای سمی تبدیل خواهد شد که تا شعاع یکهزار کیلومتری و ۱۰ استان کشور را درگیر خواهد کرد.
حقابه قانونی محیط زیست، زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ۳۱۳ میلیون مترمکعب آب در سال است که سهم گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال‌های خشکی زاینده رود تعیین شده و تأمین این میزان حقابه می‌تواند کارکرد اکولوژیک آن را حفظ کند. این در حالی است که تا ۲ دهه پیش، تالاب گاوخونی سالانه با حدود یک تا دو میلیارد مترمکعب آب زاینده‌رود سیراب می‌شد.
طبق قانون، پس از آب آشامیدنی، تأمین حقابه محیط زیست در اولویت دوم قرار دارد با این حال، گاوخونی در سال‌های اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفته و وزارت نیرو حقابه تالاب را تأمین نمی‌کند.