بیش از یک ماه از آزادسازی سهام عدالت میگذرد و بالغ بر 17/5 میلیون نفر روش مستقیم را انتخاب کردهاند، این در حالی است که مردم همچنان سؤالات متعددی را درباره انتخاب این دو روش و نحوه مدیریت سهام خود دارند، با توجه به تمدید مهلت انتخاب آزادسازی سهام عدالت به روش مستقیم، در این گزارش به برخی از پرتکرارترین سؤالات مردم پاسخ داده شده که از نظرتان
میگذرد.
سؤال ۱: آزادسازی به روش مستقیم چه تفاوتی با آزادسازی به روش غیرمستقیم دارد؟
درباره تفاوت این دو روش آزادسازی باید گفت که در روش مستقیم، شخص سهامدار عدالت، مدیریت سبد شرکتهای سرمایهگذاری را شخصاً بر عهده میگیرد و میتواند آنرا به فروش رسانده یا از آن نگهداری کند و یا بهعنوان ضامنی برای اخذ وام یا کارت اعتباری از بانک (سازوکار این قابلیت به زودی اعلام میشود) استفاده کند ضمناً در حال حاضر امکان فروش سی درصد از این سهام وجود دارد و سهامداران میتوانند از طریق کارگزاریها آنرا به فروش برسانند.
در آزادسازی سهام عدالت به روش غیرمستقیم، شرکتهایی تحت عنوان شرکتهای سرمایهگذاری استانی که تاکنون بهعنوان یک واسطه مدیریتی سهام عدالت را مدیریت کرده و سود آن را سالانه به مردم میدادند، مدیریت سهام عدالت مشمولین را عهدهدار میشوند. بنابر گفته مسئولین در عوض خود این شرکتهای سرمایهگذاری استانی طی ماههای آینده وارد بورس میشوند و از سهام این شرکتها به سهامدارانی که روش غیرمستقیم را انتخاب میکنند داده میشود. ضمناً این شرکتها مبالغی را نیز به جهت تأمین مالی پروژههای عمرانی استفاده خواهند کرد.
نکته قابل توجه دیگر این است که گرچه زمان ورود این شرکتها به بورس مشخص نیست اما طبق وعده مسئولین به مردمی که آزادسازی سهام عدالت به روش غیرمستقیم را انتخاب کردهاند در روز ورود این شرکتها به بورس به اندازه ارزش روز روش مستقیم، سهام شرکتهای استانی تعلق میگیرد و به دلیل اینکه این شرکتها بهصورت عرضه اولیه خواهند بود از حاشیه سود بیشتری نسبت به روش مستقیم بهرهمند خواهند شد.
بنابراین به طور خلاصه تفاوت این دو روش در سه نکته ذیل است؛
۱. در روش مستقیم هم اکنون امکان فروش سهام وجود دارد اما در روش غیرمستقیم، سهامداران برای فروش سهام خود باید تا زمان ورود شرکتهای سرمایهگذاری استانی به بورس صبر کنند.
۲. احتمالاً امکان استفاده از سهام عدالت بهعنوان ضامن برای دریافت تسهیلات بانکی برای هر دو روش برقرار باشد.
۳. ارزش روز سهام عدالت در روش مستقیم هماکنون در سایت https://www.sahamedalat.ir و یا سایت کارگزاریها قابل مشاهده است اما در روش غیرمستقیم هنوز ارزش آن مشخص نیست اما بنا بر گفته مسئولین در زمان ورود این شرکتها به بورس دقیقاًً به اندازه ارزش سهام عدالت مستقیمیها، از این شرکتها به مردم سهم داده میشود و چون این شرکتها قرار است عرضه اولیه شوند، نهایتاً ارزش سهامیکه به سهامدار میرسد در روش غیرمستقیم بیشتر از روش مستقیم خواهد بود.
سؤال ۲: روش آزادسازی مستقیم سهام عدالت را انتخاب کردهام، اما نمیدانم باید چگونه آنرا بفروشم؟
مراحل فروش سهام عدالت از طریق کارگزاریها به شرح ذیل است:
۱) ثبتنام در سامانه سجام: در گام اول، در صورتی که سهامدار کدبورسی ندارد، باید به سایت https://www.sejam.ir مراجعه کرده و گزینه «ثبتنام در سامانه سجام» را انتخاب کند. پس از پر کردن اطلاعات ظرف چند ساعت یک کد به شماره فرد پیامک میشود.
۲) احراز هویت: در گام دوم، پس از آنکه آن کد پیامک شد، فرد سهامدار باید احراز هویت شود در گذشته این کار تنها در دفاتر پیشخوان دولت امکانپذیر بود اما در حال حاضر امکان احراز هویت غیرحضوری نیز فراهم است و سهامدار میتواند با استفاده از یکی از نرمافزارهای احراز هویت الکترونیک (مانند نرمافزار سیگنال)، در کمتر از ۵ دقیقه احراز هویت شود.
۳) ثبتنام سهامدار در سامانه سهام عدالت کارگزاریها: پس از احراز هویت و دریافت کدبورسی، سهامدار عدالت، میتواند به سامانه سهام عدالت در سایت هرکارگزاری، اقدام به فروش سهام عدالت خود کند.
سؤال ۳: روش آزادسازی مستقیم سهام عدالت را انتخاب کردهام اما کد بورسی ندارم و فعلاً نیز قصد فروش آنرا ندارم، آیا مشکلی بهوجود خواهد آمد؟
خیر، اگر کد بورسی نیز دریافت نکرده باشید، سهام عدالت شما در هر دو روش مستقیم یا غیرمستقیم محفوظ است و زمانی که این کد را دریافت کردید، میتوانید آنرا به فروش برسانید.
سؤال ۴: روش آزادسازی غیرمستقیم سهام عدالت را انتخاب کردهام، آیا میتوانم آن را بفروشم؟
اگر روش آزادسازی غیرمستقیم را انتخاب کردهاید تا زمانی که این شرکتها وارد بورس نشدهاند امکان فروش سهام خود را ندارید و باید تا اطلاع ثانوی صبر کنید.
سؤال ۵: سهام عدالت را بفروشیم یا نگه داریم؟
پاسخ به این سؤال به نیاز فرد سهامدار به مبلغ سهام عدالت بستگی دارد، اما به طور کلی با توجه به وضعیت خوب بورس و امکان بالا رفتن ارزش آن و اینکه قرار است سهام عدالت، ضامن تسهیلات بانکی شود پیشنهاد میشود فعلاً از فروش آن خودداری شود مگر اینکه وضعیت بورس تغییر کند.
سؤال ۶: سفارش فروش سهام عدالت را به بانک دادهام، چه زمانی وجه را واریز میکند؟ آیا این موضوع که بانکها سهام عدالت را به قیمت ۴۵۰ هزار تومان فروختهاند صحت دارد؟ بانک، وجه را واریز کرده است اما کمتر از سی درصد سهام عدالت من است، چه کاری میتوانم انجام دهم؟
بانکها چند روزی این امکان را داشتند تا از مردم برای فروش سهام عدالتشان وکالت بگیرند اما در این وکالتنامه نوشته نشده بود که بانک چه زمانی و چه سهامیرا خواهد فروخت لذا بانک، هر زمان که بتواند سهام عدالت افرادی که به او وکالت دادهاند را بفروشد، به اندازه ارزش سهام عدالت در آن روز مبلغ را واریز میکند.
بنابراین ممکن است بانک، امروز سهام عدالت را بفروشد اما چند روز آینده بهحساب سهامداران واریز کند و در این چند روز ارزش سهام عدالت بیشتر از پیش شده باشد اما بانک مبلغ همان روزی که سهام را فروخته است، واریز میکند.
نکته دیگر این است که در حال حاضر ۳۶ شرکت بورسی در سهام عدالت وجود دارد، اگر شخص خود با استفاده از سامانه کارگزاریها سهام عدالت را بفروشد، میتواند انتخاب کند که کدام سهام را به فروش برساند اما بانک، هیچ تعهدی ندارد که کدام سهام را خواهد فروخت و به انتخاب خود ۳۰ درصد از سهام عدالت موکل خود را میفروشد بنابراین ممکن است این رقم حتی کمتر از سی درصد کل ارزش روز باشد و یا ممکن است رقم بانکهای مختلف با هم تفاوت کند اما باید توجه داشت که اولاً رقم ۴۵۰ هزار تومان کاملاًً کذب است دوماً با تحقیقهای میدانی، مشاهده شده که رقم واریزی، کمیکمتر از سی درصد ارزش کل سهام عدالت فرد بوده است.