در حالیکه سالیان بی شماری از انتخابات را تجربه کرده ایم اما در بسیاری از مناطق و بویژه در استان خوزستان نامزدهای انتخاباتی هنوز برآوردی واقع بینانه از میزان شانس خویش را در هر رقابت ندارند.بسیاری از ابتدا در دام توهم های اطرافیان گرفتار می آیند به این امید که در پایان روز رای گیری نام آنها به عنوان برنده از صندوق بیرون بیاید و در نمی آید!
عجیب اینکه چهار سال بعد هم همین افراد بار دیگر و با توجیهات دیگر بازهم در تحلیل های نسنجیده و آمارهای غیر واقع بینانه بازی را به حریف می بازند.
این مطلق پنداری در دوره اخیر انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز بسیاری از نامزدها را عملا به میدان ورود متغیرهای غیر قابل پیش بینی کشانید.بعضی به تصور سوابق و خدمات درخشان ۴۰ ساله در جنگ و با پشتوانه رایزنی های گسترده در مرکز استان همه چیز را تمام شده، می پنداشتند در حالیکه در دقایق آخرین متغیری بنام «پرونده سازی» از سوی رقبا و یا منابع موثر او را به زیر سوال برده بودند.تلاش های این خادم ۴۰ ساله و پرشانس در برابر کنش و واکنش های مقابل وی تا لحظات آخر هم راه بجائی نبرد و زمانی متوجه پشت پرده حوادث شد که دیگر وقتی برای رایزنی باقی نمانده بود.هاله ای از بیم و امید و قول های ناموثر شانس تنظیم شده برپایه آجرهای خوش بینی او را در فاصله ای اندک به محاق واقعیت های تلخ هدایت نمود تا دریابد هیچ قولی در اهواز با تبسم های بظاهر دوستانه و ترکیبی از جملاتی مثل اینکه :«جان سید! توی خوزستان همه تو را تایید کرده اند اما نمی دانیم چی شده که در تهران برایت زده اند….»بیشتر به بازی های سیاسی تنظیم شده بر روی صفحه شطرنج، شباهت دارد که فقط زمان را از دست او ربود و در پایان هم در روز رای گیری بجز یک اطلاعیه و رنجنامه مصلحت آمیز حاصلی از داخل آن خروج ننمود!
همین سناریو برای نماینده محبوب کشاورزان خوزستان هم رقم خورد.وی که در نیمه راه متوجه شد چه رکبی خورده است با صدور اطلاعیه ای حداقل نشان داد که دستهای آلوده را می شناسد.همانها که با انواع دیپلماسی و تحریک برخی افراد موجه آنها را به هراس انداخته که :«چه نشسته اید اگر فلانی وارد مجلس شود چه می شود و چه نمی شود…».جالب ترین نکته در این معادله این بود که برخی از کاندیداهای موجه آنچنان به وجاهت قانونی و پایگاه رای خویش اطمینان داشتند که از همان ابتدای ورود با گارد باز وارد عرصه شدند و ذخیره ای برای خویش تعریف ننمودند و یا حداقل به سمت و سوی فراکسیون سازی گام نگذاشتند.
در شوشتر اگر به ردیف های یک تا ۴ معادله آرای حاصله و تبلیغات ایام رقابت نگریسته شود مشخص می شود که
هریک از کاندیداها متوجه این نبودند که می توان در ظرف یک کنسرسیوم مشترک و گذر از مواضع « یا همه یا هیچ »به پیروزی اما با سهم کمتر دست یافت و پیروزی جمعی را بر تفوق فردی اولویت بخشید.این اتفاق در شهری که فاصله نفر اول و دوم پیروزی، زیر ۳ هزار رای بوده بسیار سهل و امکان پذیر می نمود.همین رویه در شادگان نیز با فاصله آرای بیشتری اما امکان پذیر هم می توانست به منصه ظهور برسد اما انشقاق آرا عملا نفر اول را همان نماینده سابق نمود.
در رامهرمز شرایط کاملا متفاوت بود.در آنجا فراکسیون جمعی بخوبی شکل گرفت و با نگرشی پراگماتیستی همه نامزدهایی که دارای شانس پراکنده بودند با اجماعی کم نظیر ،یک نامزد کم شانس و با کمترین تبلیغات انتخاباتی را پیروز در برابر کاندیدایی پرسروصدا و دارای عقبه ای متشکل چه در شهر و چه در مرکز استان نمودند.این اتفاق می تواند در ادوار دیگر هم تکرار شود که فراکسیون های متشکل و طبقه بندی شده از چند نامزد با شانس پراکنده را با اجماعی منطقی اعم از صنفی یا قومی و طایفه ای به نتیجه برسانند.
در حقیقت داستان پیروزی نامزدی مثل «متینیان» در شهر رامهرمز درسی شد تا همه بدانند در شرایط ایجاد فراکسیون میان افراد گوناگون با پایگاه رای پراکنده اگر در هدف گذاری به وحدت رویه برسند بخوبی قادرند هر نامزدی با پایگاه رای بالا و امکانات گسترده را بزیر بکشند.کافی است خرد جمعی چاشنی روش های انفرادی گردد.
باید توجه نمود در روش فراکسیون سازی حتی می توان رده های مختلفی را برای نامزدها تعریف نمود و اگر در چنین شرایطی یک نامزد و یا دو یا حتی سه نفر از طبقات چیده شده رد صلاحیت شوند سربازان دیگری در این بازی آماده جایگزینی خواهند بود و همه نامزدهای رد صلاحیت شده هم می توانند در این فراکسیون در کنارش باشند.
البته نکته ای را که نمی توان از نظر دور داشت این است که بسیاری از مسئولان موجود کشور در ارتباط با انتسابشان از نقش نمایندگان نمی توان چشم پوشی نمود از این جهت این باور عمومی در رقبای آنها وجود دارد که چنین انتسابهایی در روزهای رقابت انتخاباتی باید نتیجه بدهد .
معمولا بازندگان نسبت به نتایج انتخابات با تردید می نگرند و بخشی از آن را حاصل حضور آن مسئولان منتسب می دانند.این مهم بویژه در مورد صندوق های سیار با بدگمانی افزون تری همراه بوده است.
این نگرش در همه کشور عمومیت داشته و برای ان قرائنی هم معمولا ارائه می شود اما باید دقت داشت که وقتی بازی رقابت آغاز می شود همه متغیرهای موجود را می توان زیر ذربین قرار داد و واکاوی نمود.
