آیین کهن 'نوروز صیاد' آغاز سالی نو در میانه تابستان و نشانه ای از شروع فصل تازه صیادی است که امسال نیز همچون سالیان گذشته این جشن با حضور پرشور مردم خون گرم و مهمان نواز روستای سلخ جزیره قشم و گردشگران، پنجشنبه شب برگزار شد.
کد خبر: ۶۹۲۳۶
تاریخ انتشار: ۰۹ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۱۱ 31 July 2015
به گزارش تابناک، شاید تصور آغاز فصلی نو در چله تابستان برای بسیاری از مردم کشورمان تازگی داشته باشد، اما در این نقطه از ایران، قرن هاست که آیین کهن نوروز صیاد به صورت خود جوش توسط مردم روستای سلخ در حاشیه جنوبی بخش شهاب جزیره قشم برگزار می شود.
 
در حالی که گفته می شود این آیین تا چند سال پیش در دیگر مناطق ساحل نشین خلیج فارس نیز برگزار می شد؛ امروز روستای سلخ را می توان یگانه محل برگزاری این آیین و طلایه دار اجرای آیین نوروز صیاد نامید.
 
آیین کهنی که با طلوع خورشید آغاز و تا پاسی از شب ادامه می یابد و برگرفته از سنت های اجتماعی و فرهنگی مردم این نقطه از کشورمان است.
 
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم در حاشیه برگزاری جشنواره نوروز صیاد در روستای سلخ به خبرنگار ایرنا گفت: این آیین همچون دیگر آیین های ملی کشورمان و برخلاف برخی آیین های وارداتی، رویکردی اجتماعی - فرهنگی و ریشه ای کهن در آداب و رسوم مردم این منطقه دارد.
 
عبدالرضا دشتی زاده آیین نوروز صیاد را شامل بخش اصلی شنا با هدف افزایش سلامت جسم و بخش های جنبی همچون غواصی، آیین زار درمانی (نوعی موسیقی محلی) قایقرانی با قایق های چوبی، طناب کشی، آیین شوشی (گونه ای از تئاتر میدانی)، آیین رزیف (که اغلب در عروسی ها برگزار می شود) و ارایه غذاهای سنتی همچون تمشی (نوعی نان محلی) و نمایش صنایع دستی مردم روستا اعلام کرد.
 
وی گفت: در این روز تهیه غذا از ماهیان و صیادی به هر نحو و روشی ممنوع است و مردم به احترام نعمت هایی که از دریا به دست می آورند، گوشت ماهی نمی خورند.
 
دشتی زاده با بیان اینکه ساحل نشینان جزیره قشم بر اساس تقویم دریایی خاصی زندگی می کنند، یادآوری کرد: با توجه به جایگاه و نقش کلیدی دریا در زندگی و تامین معیشت مردم این خطه، برگزاری آیین نوروز صیاد اهیمت ویژه ای برای ساحل نشینان قشم دارد.
 
وی با اشاره به اینکه آیین نوروز صیاد ثبت ملی شده است، گفت: به طور قطع ثبت جهانی این آیین می تواند تاثیر گسترده ای در افزایش جذب گردشگران داخلی و خارجی به این جزیره و تقویت اقتصاد جوامع محلی داشته باشد.
 
وی با تاکید بر اینکه باید جنبه های مختلف چنین آیین هایی توسط پژوهشگران علوم اجتماعی و مردم شناسی بررسی شود، افزود: تشکر از نعمت های الهی فقط یکی از دلایل و جنبه های شناخته شده برگزاری این آیین است و باید بررسی ها و تحقیق ها در این حوزه گسترش یابد.
 
دشتی زاده با تاکید بر ضرورت مستند نگاری، معرفی این آیین و تلاش برای ثبت جهانی آن، گفت: نوروز صیاد برگرفته از فرهنگ و سنت های ساحل نشینان این خطه از کشورمان است و بی توجهی به آن می تواند به از بین رفتن آداب و سنت های گذشتگان بیانجامد.
 
وی حضور پررنگ قشر کودک و نوجوان در برگزاری آیین نوروز صیاد را از ویژگی های بارز این آیین برشمرد و گفت: برخلاف برخی آیین ها که فقط قشر خاصی در آن شرکت می کنند، نوروز صیاد با استقبال خوب تمام اقشار و گروه های سنی همراه است.
 
وی اضافه کرد: از طرف دیگر بسیاری از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به دلیل تشابهات فرهنگی به دنبال ثبت چنین آیین هایی به نام خود در مجامع بین المللی هستند و غفلت در این زمینه می تواند نتایج جبران ناپذیر فرهنگی به دنبال داشته باشد.
 
وی با تاکید بر اینکه باید تلاش کنیم آیین نوروز صیاد جنبه خودجوش و مردمی خود را حفظ کند، گفت: ورود مستقیم دولت در برگزاری اینگونه آیین ها می تواند باعث از بین رفتن ماهیت اصلی آن شود.
 
دشتی زاده وظیفه دولت را حمایت غیرمستقیم از این آیین ها و تلاش در جهت ثبت ملی و جهانی آنها اعلام و اضافه کرد: ثبت جهانی آیین های ملی کشورمان از نظر هویتی حایز اهمیت است و پیوستگی فرهنگی مردم حاشیه خلیج فارس را نشان می دهد.
 
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم وجود مولفه هایی همچون موقعیت راهبردی و ژئوپولبتیک جزیره قشم را از دیگر عواملی برشمرد که بر ضرورت ثبت جهانی آیین نوروز صیاد می افزاید.
 
دشتی زاده حمایت از آیین های کهن کشور را وظیفه همه نهادهای دولتی دانست و افزود: با توجه به جنبه های فرهنگی - اجتماعی آیین هایی همچون نوروز صیاد، باید تمام دستگاه های متولی این عرصه ها وارد میدان شده و از برگزاری این آیین ها حمایت کنند.
 
دهدار روستای سلخ نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: آیین نوروز صیاد یادآور آغاز فصلی نوین در شرایط جوی منطقه و خنک شدن هواست.
 
محمد دریایی این آیین را مبنای فعالیت های صیادی مردم جزیره قشم دانست و افزود: زمان کاشت و برداشت محصولات کشاورزی مردم جزیره قشم و روستاییان سلخ نیز با تقویم نوروز صیاد برنامه ریزی می شود.
 
وی با اشاره به برخی تشابهات و تفاوت های آیین نوروز صیاد در گذشته و حال، ادامه داد: مردم روستای سلخ همچون گذشته در آیین نوروز صیاد دل به دریا می زنند و از پیر و جوان در آب های نیلگون خلیج فارس شنا می کنند.
 
دریایی اضافه کرد: مردم این خطه معتقدند که شنا کردن در این روز موجب از بین رفتن خستگی یک سال تلاش و کار و عاملی در جهت افزایش سلامتی جسمی است.
 
وی با بیان اینکه به گفته پیشینیان روز نوروز صیاد روزی برای زاد و ولد ماهیان شناخته می شود، گفت: به همین منظور صیادی، پختن و خوردن غذاهایی از گوشت ماهیان در این روز ممنوع است و مردم از اینگونه کارها اجتناب می کنند.
 
دریایی، مالیدن خاک سرخ جزیره به پیشانی حیوانات خانگی با نیت حفظ آنها از بیماری را از دیگر بخش های آیین نوروز صیاد اعلام کرد.
 
وی ادامه داد: در این روز حلوای مخصوصی نیز توسط زنان روستا از خرما پخته می شود که بین مردم و گردشگران طرفداران زیادی دارد.
 
دریایی با بیان اینکه هرساله شاهد افزایش حضور گردشگران داخلی و خارجی در آیین نوروز صیاد هستیم، خواستار احداث جایگاه ویژه ای برای استقرار تماشاگران و افزایش زیرساخت هایی همچون سرویس های بهداشتی برای ارتقاء خدمات دهی شد.
 
وی تاکید کرد: به طور قطع تامین این زیرساخت ها موجب بهبود شرایط جذب گردشگران و در نهایت راهکاری برای حمایت از آیین های ملی و تقویت جوامع محلی است.

منبع: ايرنا
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار