بانکها به عنوان واسطه منابع پولی در کنار بورس و بیمه از ارکان اصلی بازارهای مالی به شمار می‌روند که طبق نظر کارشناسان 85 درصد بار اقتصاد کشور را به دوش می کشند.
از آنجا که بانکها هم نقش مستقیم و غیرمستقیم در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند، 15 درصد مابقی بار اقتصادی کشور که توسط بازار سرمایه تأمین می‌شود هم در حقیقت نتیجه فعالیت بروز بانکها است.
در اقتصاد ایران که منشأ آن بانکداری اسلامی است پول عامل افزایش تورم نیست، بلکه باید ابزاری برای تحول اقتصادی باشد.
بانکداری اخلاقی که اخیراً در حوزه بانکداری رایج شده، ادبیات جدیدی است که مفاهیم گسترده‌ای با هدف جبران کاستی‌های بانکداری متعارف را در بر می‌گیرد که این نوع بانکداری باید در کنار معیارهای اقتصادی، به ارزشها و معیارهای اخلاقی و اجتماعی توجه ویژه داشته باشد.
«روح‌اله شهنازی» عضو هیات علمی دانشگاه اقتصاد و «مجتبی پناهی» کارشناس اقتصادی در مقاله‌ای که با عنوان سنجش میزان اخلاقی بودن بانکداری در ایران منتشر شده است می‌گویند: بانک‌های کشور در چارچوب اخلاق فعالیت نمی‌کنند.
با توجه به این که هرگونه خدمت ارائه شده در بانکها باید مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی باشد، بانک‌هایی در گروه بانکداری اخلاقی قرار می‌گیرند که این مباحث را سرلوحه کار خود قرار دهند.
در پی تحقیقات صورت گرفته کارشناسان به این نتیجه رسیدند که با تدوین و تصویب قانون بانکداری اسلامی همچنان مشکلات بانکها حل نشده باقی مانده است.
عمل نکردن بانکها در چارچوب اخلاق یکی از چالش‌هایی است که هنوز در بانکداری اخلاقی وجود دارد و منشأ بروز بسیاری از مشکلات موجود در نظام بانکی است.
«محمدرضا جعفری‌ندوشن» کارشناس امور بانکی بانکداری اخلاقی را رقابتی سالم و مسئولیت پذیر دانست که باید در قبال رفتارها پاسخگو باشد.
وی با بیان این که بانکداری اخلاقی علاوه بر توجه به اهداف متعارف نظام بانکی باید تلاش کند تا با احترام به حقوق همه افراد، ارتقای سطح اعتماد عمومی نسبت به صنعت بانکداری و بهبود کیفیت زندگی افراد جامعه را افزایش دهد، افزود: متأسفانه در ایران برخلاف برخی از کشورهای جهان کمتر از مفهوم‌شناسی «بانکداری اخلاقی» سخن به میان آمده است.
جعفری گفت: این در حالی است که اجرای بانکداری بدون ربا، پایین‌ترین سطح بانکداری اسلامی به‌حساب می‌آید و رعایت اصول اخلاقی نظیر «تحقق عدالت‌مداری» مهم‌ترین ارکان بانکداری اسلامی را تشکیل می‌دهد.
این کارشناس بانکی در پایان هـدف از فعالیت بانک اخلاقی را داشتن تأثیر مثبت بر سطح اجتماعی، محیطی و اقتصادی کشور دانست و خاطرنشان کرد: این هدف محقق نمی‌شود مگر با حمایت از سازمانهای غیرانتفـاعی که در جهت ارتقای اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی و نیز حمایت از اقشار ضـعیف تـر جامعه فعالیت می‌کنند.