به گزارش تابناک قم، آیت الله احمد مبلغی در هشتمين دور گفتوگوی دینی اسلام و مسیحیت ارمنی حوزه سيليسی در لبنان تصریح کرد: اگر بپذیریم دیدگاههای مشترک بین ادیان نسبت به محیط زیست امری جدی، پایهای و مربوط به واقعیتهای ملموس زندگی انسان است، باید با بیان این مشترکات و تمرکز بر آنها، به طور مؤثر، همگرایی و هماهنگی میان ادیان را افزایش دهیم.
وی نقش گفت وگوهای محیط زیستی را در تقویت همگرایی بین ادیان بسیار مهم دانست و اظهار کرد: تقویت انگیزهها به صورت اجتماعی برای حفاظت از محیط زیست و تکامل ایمان دینی در گرو سالمسازی محیط زیست از ديگر فواید این گفت وگوها است.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در بخش دیگری از سخنان خود درباره "بررسی دیدگاه پیامبر اسلام (ص) پیرامون چند مسأله مهم زیست محیطی"، خاطرنشان کرد: توازن زیست محیطی به عنوان یک مفهوم کلیدی در زمینه محیط زیست، به معنای برخورداری نظام طبیعت از اجزاي دارای روابط دینامیکی، در هم تنیده و بهرهمند از چرخههای هماهنگ است.
وی بیان داشت: این توازن طبیعت را قادر میسازد تا حیات بر روی زمین را حمایت، و تداوم آن را تضمین کند.
مبلغی با اشاره به اینکه توازن زیست محیطی اساسیترین عامل تضمینکننده حیات بر روی کره زمین است، گفت: هرگونه تلاش در جهت برهم زدن این توازن، آسیبهای اساسی و ویرانگری را نسبت به نظم زیست محیطی ایجاد میکند.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: برهم زدن این توازن زیست محیطی، یک ناهنجاری و عمل ضداخلاقی بزرگ است.
مبلغي با بیان اينكه در قرآن چند واژه مهم در ارتباط با توازن زیست محیطی ارايه شده است، به آیه هفتم سوره الرحمن اشاره کرد و گفت: خداوند در آیه هفتم سوره الرحمن فرمودند «آسمان را برافراخت و توازن و عدل را بر نهاد»؛ اين آیه که در آن کلیدواژه «میزان» ذکر شده است، از این جهت جالب توجه است که متضمن دو چیز شامل یک خبر و یک توصیه است، ابتدا از برقرار ساختن یک «وضع طبیعی متوازن» خبر میدهد؛ سپس از انسانها میخواهد که نسبت به این نظم و توازن رفتارهای طغیانگر(و برهم زننده) را انجام ندهند.
وی با اشاره به مفهوم آیه فوق بیان کرد: طبیعت بر اساس یک نظم و توازن قرار داده شده است. در این رابطه از کلمه وضع یعنی نهادن و قرار دادن استفاده شده و دیگر اینکه از انسانها خواسته شده بر نظم و توازن طبیعی طغیان نکنند.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس ادامه داد: بر اساس یک تفسیر وضع میزان که در قرآن به آن اشاره شده است به توازن حاکم بر طبیعت نظر دارد و آیه بعدی که نهی از طغیان در میزان می کند و به قرینه آیه قبلی به معنای نهی از تلاش هایی است که این توازن را بر هم میزند.
مبلغی اظهار کرد: اندیشه «طبیعت، ملك بشر است» از جمله رویکردها و اندیشههای کلان حقوقی است که امروزه جایگاه محوری و برجستهای در ادبیات و حقوق زیست محیطی به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: این اندیشه، این چارچوب حقوقی را ارايه میکند که ملكيت افراد، مؤسسهها و دولتها نسبت به طبيعت، يك ملکیت نهایی و مطلق نیست که بتوانند در آن، دخل و تصرفهایی داشته باشند که آن را تخریب، و نسلهای آتی را از منابع و ذخایر آن محروم كنند.
ارائه اندیشه تعلق طبیعت به بشریت در قرآن به مثابه یک اصل کلان
مبلغی یادآورشد: این اندیشه (تعلق طبیعت به بشریت) هم در قرآن و هم در کلام پیامبر(ص) به مثابه یک اصل کلان ارايه شده است.
ريیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در ادامه در خصوص جایگاه حیوانات در چرخه حیات، گفت: اگر بپذیریم که حیوانات بخشی از طبیعت هستند، واجزاء طبیعت، دارای رابطه دینامیکی و توازنبخش هستند، نقش حیوانات در محیط زیست آشکار میشود.
وی یکی از مسايل مربوط به نقش حیوانات در محیط زیست را تأثیر منفی انقراض ِ حیوانات بر محیط زیست دانست و گفت: مصادیق و موارد انقراضهای گونههایی از حیوانات که به محیط زیست آسیب میرسانند، بسیار است.
مبلغی با طرح اين سؤال كه آیا برای حیوانات یک جایگاه مهم در پروسههای زیست محیطی و چرخه زندگی در محیط زیست در کار است؟ خاطرنشان کرد: در متون دینی به آیات و روایات بسیاری بر میخوریم که به شدت از کشتن حیوانات و اذیت کردن آنها و بیحرمتی به آنها نهی کرده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به آیه 173 سوره بقره "غیر باغ ولا عاد" گفت: طبق روایتی از حضرت امام صادق(ع)، بغی در این آیه به صید حیوانات نظر دارد.
وی افزود: معنای سخن فوق این است که افزون بر این که بغی در روابط بین انسانی که در شهر رخ می دهد قابل تصور است در هنگام خروج انسان از فضای روابط شهری و رفتن به طبیعت و مواجهه با حیوانات، بغی و ظلم نیز رخ می دهد. این نگاه اسلام اهمیت محیط زیست را می رساند.
مبلغی تصریح کرد: امروزه در مباحث زیست محیطی به زمین به عنوان یک حقیقت که باید آن را حفظ کرد و از تخریب آن بر حذر بود به صورت کلان نگریسته می شود این در حالیست که قرآن قرنها پیش در آیات بسیاری، نگاه کلان به زمین و حفظ و عدم فساد نسبت به آن را ارائه و افاده کرده است.
وی گفت: از حیث دینی محیط زیست را باید در سه بخش مورد مطالعه قرار بدهیم توصیفات دین نسبت به زمین توصیه های دین نسبت به زمین و مفاهیم و ادبیات دینی نسبت به زمین؛ اگر این سه بخش انجام گیرد می توان در زمینه محیط زیست از خاستگاه دین به فعالیتها و تلاش های بسیار مهم روی آورد.
مبلغی گفت: از نصوص دینی اوصاف "طبیعت آیت و نشانه خداست"، "طبیعت زیباست و ما را به زیبایی خداوند میرساند"، "طبیعت مقدس است و ما را به تقدیس خدا منتهی می کند"، "طبیعت تسبیح کننده خداست"، "طبیعت بهترین نظام خلقت و احسن حال را دارد"، طبیعت در معرض فساد پذیری از سوی انسان است" برای زمین استفاده می شود.
هشتمين دور گفتوگوی دینی اسلام و مسیحیت ارمنی حوزه سيليسی (6 تا 8 تیرماه) با موضوع «اديان و محيط زيست» به همت مركز گفتوگوی اديان و فرهنگهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و كليسای ارمنی حوزه سيليسی در آنطلياس لبنان برگزاري شد.