لرزه‌خیزی در همه دنیا امری عادی است. ایران هم از این امر مستثنا نیست و در این میان می‌توان گفت قم در کانون لرزه‌خیزی کشور قرار دارد. می‌گویند تا زلزله رخ ندهد کسی خطر آن را جدی نمی‌گیرد.
به گزارش تابناک قم، شاید همین موضوع موجب شده بود کسی حتی به ذهنش خطور نکند یک روز شهر تاریخی بم به این بحران طبیعی گرفتار شود و هزاران شهروند جان خود را از دست بدهند. اهمیت موضوع نحوه مواجهه با بحران‌هایی مثل زلزله موضوعی بود که در شورای هماهنگی مدیریت بحران استان مورد توجه قرار گرفت.
تهیه نقشه تاب‌آوری محله‌های شهر
معاون خدمات شهری و امور اجتماعی شهرداری با اشاره به توجه شهرداری قم برای بیمه، بازتوانی، تأمین و توزیع ماشین‌آلات آتش‌نشانی و آواربرداری، مواد خطرناک و اشتعال در شرایط بحرانی اظهار کرد: دو رویکرد آگاهی از آخرین یافته‌های علمی و فناوری و مشارکت‌های مردمی موضوعی بود که در روند اقدام‌های پیشگیرانه مدیریت بحران شهرداری مورد توجه قرار گرفته است.
«سیدامیر سامع» از اجرای 4 پروژه مطالعاتی با رویکرد علمی در شهر قم خبر داد و افزود: در حال حاضر پروژه مطالعاتی اکشن‌پلن شهر قم با اعتبار 90 میلیون تومانی انجام شده اما برای تأمین تجهیزات در فاز نخست 2 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
سامع به برگزاری دوره‌های آموزشی در حوزه مخاطراتی که شهر قم را تهدید می‌کند با حضور استادان مجرب کشوری اشاره کرد و افزود: ساخت 2 ایستگاه اسکان اضطراری در دستور کار قرار گرفته که اجرای آن نیاز به اعتبارات ملی و استانی دارد.
نیاز قم به 26 پایگاه چندمنظوره
مدیر مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهرداری نیز به تشریح ساختار ستاد مدیریت بحران شهرداری در سطح مناطق اشاره کرد و گفت: برای مسئولان در هر رده 3 جانشین تعیین شده است اما اجرای طرح‌های مدیریت بحران نیازمند تأمین اعتبار است. اگر اعتقادی به اجرای این برنامه نباشد با این روند نمی‌توان ادامه داد.
«علی‌اکبر رحیمی» با اشاره به نیاز شهر قم به 26 پایگاه چندمنظوره مدیریت بحران در سطح مناطق 26گانه اظهار کرد: در حال حاضر فقط 5 پایگاه در مناطق ساخته شده در حالی که هر منطقه حداقل به یک پایگاه نیاز دارد. شهرداری می‌تواند زمین این پایگاه‌ها را تأمین کند اما ساخت پایگاه‌ها وابسته به تأمین اعتبار است.
کارشناس بحران شهرداری در ادامه به روند تدوین نقشه تاب‌آوری شهر قم اشاره کرد و افزود: بر اساس میزان خطرها اولویت‌بندی‌ها به تفکیک محله‌ها انجام می‌شود که در طرح مشابه در شهر تهران 66 آیتم آسیب‌پذیری احصا شد و این موضوع برای شهر قم می‌تواند متفاوت باشد.
«مهدی برزویی» با تأکید بر این که جمع‌بندی مجموع آسیب‌پذیری‌ها، تاب‌آوری شهری را نشان می‌دهد ادامه داد: با تعیین آسیب‌پذیری‌های محله‌ها می‌توان اولویت‌بندی اقدام‌ها را در دستور کار قرار داد و در پایان مطالعات به راهکارهای عملیاتی دست یافت.
تخمین خرابی‌ها و میزان تلفات
مجری پروژه جانمایی و امکان‌سنجی شبکه شتاب‌نگاری شهر قم در ادامه این جلسه به روند اجرای طرح مطالعاتی طراحی نرم‌افزار تخمین میزان خسارت‌ها اشاره کرد و گفت: در گام نخست برای امکان‌سنجی شبکه شتاب‌نگاری، گسل‌های موجود مرور شد که متوجه شدیم گسل‌های جدیدی نیز در مطالعات جدید در شهر قم اضافه شده است.
«مسعود مجرب» اظهار کرد: در ادامه گسل‌های قم، قمرود و البرز از نظر لرزه‌خیزی بررسی و مدل‌سازی شد تا ارزیابی اولیه‌ای از خسارت‌های احتمالی مشخص شود، این نرم‌افزار به کاربر اجازه تخمین خرابی‌ها و میزان تلفات را می‌دهد.
وی با تأکید بر این که در این طرح نرم‌افزار ایجادشده سناریوی خرابی احتمالی را نشان می‌دهد، بیان کرد: این نرم‌افزار راه‌های از دسترس خارج شده را در حین حادثه نشان می‌دهد.
مجرب با بیان این که نرم‌افزار مورد بحث پروژه هشدار سریع را نیز در دستور کار دارد، افزود: پیش‌بینی آتش‌سوزی و انتشار گاز کلر نیز از دیگر قابلیت‌های این نرم‌افزار است. در واقع سامانه هشدار شهر قم جانمایی دستگاه‌های لرزه‌نگار را مشخص می‌کند.
به گفته این مشاور شهرداری، این نرم‌افزار شاید فرصت خدمات‌رسانی نیروهای امدادی و درمانی را در حوادث در اختیار آن‌ها می‌گذارد، از همین رو بعد از فاز مطالعاتی همه دستگاه‌ها بر اساس نیاز در شهر مستقر می‌شود که نیازمند مشارکت همه نهادها و دستگاه‌هاست.
وی با بیان این که در حوادث نیازمند هم‌افزایی همه نهادها هستیم، اظهار کرد: خطر زلزله را باید به عنوان دشمن فرضی در نظر گرفت؛ اگرچه شهرداری متولی اجرای این طرح است، اجرای آن می‌تواند برای مجموع استان در حوادث احتمالی راهگشا باشد.
منبع: همشهری
