کنگره عظیم اربعین،ظرفیت بزرگ اقتصادی ایلام که مغفول مانده است

علی اصغر اسدی تابناک ایلام:: در جهان امروزی کشورهای زیادی وجود دارد که علیرغم محرومیت از منابع اقتصادی نظیر نفت وگاز ،معادن وصنعت، توانسته اند با تکیه برسایر داشته های تاریخی،طبیعی خود  وتنهابا توسعه صنعت توریسم به رشد قابل توجه اقتصادی ودرآمدهای مالی پایداری دست یابند .

کشورما صرفنظر از برخوداری از منابع عظیم نفت وگاز ،کشاورزی چهارفصل ومعادن عظیم ، با بهره مندی از مواهب ارزشمند الهی نظیر  طبیعت زیبا وبکر پراکنده شده در نقاط مختلف کشور،آثار بی نظیر تاریخی ومهمتراز همه وجود ظرفیتهای مذهبی ودفاع مقدس نتوانسته است از منافع اقتصادی این پتانسیلهای ارزشمند بهره مند شود، این درحالیست که درطول چند دهه اخیر اقتصاد کشور با تکیه بر صادرات نفت وگاز بدلیل گره خوردن به مسایل سیاسی ومتعاقب آن تحریمهای جهانی ،با مشکلات فراوانی مواجهه شده است وبه نوعی این روش مدیریت تامین منابع اقتصادی به پاشنه آشیل اقتصاد وحتی امنیت کشور مبدل شده است.

اما از سویی ،استان ایلام نیز یکی از استانهای کوچک اما با ظرفیتهای بزرگ اقتصادی است که در طول چند دهه اخیر خصوصا دوران پس از جنگ تحمیلی ، بدلیل سوء مدیریتها وغفلت از توانمندیهای اقتصادی آن وهمچنین عدم هدایت ومدیریت صحیح پتانسیلهای عظیم وفرصتهای بی نظیراقتصادی موجوددر آن ،نتوانسته است از این فرصتها درراستای توسعه همه جانبه بهره مند شود،فرصتهایی که یک به یک در حال از دست رفتن است.

هرچند این استان کوچک با دراختیار داشتن 11درصد از منابع نفت وگاز کشور کماکان از محرومیت های ساختاری فراوانی در رنج وعذاب است ؛اما درکنار این پتانسیل بزرگ ،ظرفیتهای طبیعی ،تاریخی ومذهبی بی نظیرآن نیز در طول سالهای اخیر مورد بی مهری قرارگرفته ،فرصتهایی که می توانند درصورت مدیریت صحیح ،به درآمد مالی پایداری برای استان مبدل شده وازسویی در دراز مدت دگرگونی چهره استان را بدنبال داشته باشند.

درکنار ظرفیت های گردشگری ذکر شده ،فرصت بزرگ قرار گرفتن در مسیر عتبات وعالیات ومهمتراز همه کنگره بزرگ اربعین ،در طول چند ساله اخیر استان ایلام را به مسیر اصلی تردد زوار ایرانی وغیرایرانی عتبات عالیات تبدیل نموده است، بنحویکه بدون احتساب جمعیت میلیونی زائرین اربعین ،سالیانه بیش از صدها هزار زائر،بعنوان گردشگر مذهبی وحتی سیاحتی از کشور عراق روانه کشور می شوند ،درحالیکه این ظرفیت از سویی، بدلیل نوع فرهنگ واعتقادات وباورهای مذهبی و نوع نگاه  به مقوله زائر وبرخورد احساسی با این موضوع ، واز سویی دیگر، عدم برنامه ریزی مناسب جهت بهره مندی از منافع اقتصادی این ظرفیت تحت عنوان توریسم مذهبی ،نتوانسته است عایدی رابرای استان ایلام به همراه داشته باشد.

هرچند باورهای دیرینه مذهبی واعتقاد قلبی مردم صد در صد شیعه استان ایلام به اهل بیت عصمت وطهارت؛ خصوصا حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) بر کسی پوشیده نیست وبه همین دلیل مردم این استان ،استقبال از زائرین را بعنوان افتخاری بزرگ برای خود تلقی کرده ودر طول سالیان اخیر نیز بعنوان سند افتخار این مردم پاک طینت در سابقه تاریخی ایران زمین ثبت وضبط شده است ،اما ضمن لحاظ نمودن این فاکتور معنوی، بایستی نوع نگاه ها به مقوله زائر برای استفاده از مواهب اقتصادی آن نیز تاحدودی تغییریابد.

تغییر نگاه به مقوله زائر از مذهبی صرف به کسب منافع اقتصادی ،علاوه بر برخوردارشدن از برکات وارزشهای معنوی واخروی، می تواند زمینه رشد وشکوفایی همه جانبه اقتصاد استان ،حداقل برای شهرها وروستاهای واقع در مسیر تردد زوار اربعین وعتبات وعالیات را به همراه داشته باشد . لازمه تحقق این موضوع فرهنگسازی منطقی در بین مردم وتامین زیر ساختهای لازم برای تحقق آن است که این موضوع مهم بایستی در دستور کار جدی دست اند کاران ومتولیان امور فرهنگی وستادهای اربعین  قرار گیرد.

درچند ساله اخیر، استان ایلام میزبانی خیل میلیونی زائرین اربعین حسینی واستقبال بی نظیر از آنان را در کارنامه خود دارد،استقبال احساسی  از زائرین با پرپایی موکب ها وایستگاههای صلواتی  پرتعداد در مسیر چند کبلومتری از زائرین اربعین در سالیان اخیر، فرصت اقتصادی بسیار بزرگی را از مردم  استان ایلام سلب کرده است ،درحالیکه بامدیریت صحیح وتغییر نگاهها ،این فرصت می تواند بسیاری از مشکلات اقتصادی مردم محروم ایلام را حل نماید.زیرا رشد گردشگری در استان ایلام ،فعال شدن چرخه های مختلف اقتصادی از قبیل رونق گرفتن فرودگاه واهمیت یافتن حمل ونقل در استان را بدنبال خواهد داشت ،ودرکنار آن بایستی افزایش شغلهای جدیدی را برای جمعیت بیکار استان در کنار این چرخه های اقتصادی متصور بود.

البته باید پذیرفت که سهم عمده این فرصت سوزی بزرگ متوجه دستگاههای ونهادهای متولی وستادهای اربعین استان وشهرستان هاست؛ زیرا که به عینه شاهدیم بجای اینکه برنامه ریزی هادرراستای کسب منافع معنوی واقتصادی توامان برای استان به همراه باشد ،اما بصورت احساسی وبا به جوش وخروش آوردن احساسات مردم معتقد ودوستدار خاندان عصمت وطهارت؛به سمتی حرکت نموده اند که مردم استان  حتی نان شب اهل خانه خود را در اختیار موکبهابرای پذیرایی از زوار قرار دهند ،هرچند این سیره پسندیده بعنوان امتیازی بزرگ برای مردم نجیب ما محسوب شده ونبایستی ارزشهای معنوی آن را نادیده انگاشت، اما از سویی نیزنباید از فرصتی که حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) در اختیار مردم استان قرار داده است غافل شد.

انتظار معقول ومنطقی این است که مسئولین در فرصت باقی مانده تا برگزاری کنگره اربعین، زمینه بهره مندی مردم استان از مواهب وارزشهای اقتصادی ومعنوی را بصورت همزمان فراهم آورند زیرا این ضیافت بزرگ می تواند تحول بزرگی را در چرخه تقاضای استان ایجاد نماید ،موضوعی که این روزها در سخنان تعدادی از مسئولین دلسوز استان کاملا مشهود است.