به گزارش تابناک، تعداد زیادی از مردم استان سرسبز گیلان و به خصوص جوانان برای گذران زندگی و کسب درآمد در بازارهای هفتگی مشغول به کار هستند. آنان محصولات بومی خود را برای فروش به بازار می آورند و گاهی نیز از میادین میوه و تره بار اقلام مورد نظر خود را خریداری کرده و در این بازارها به فروش می رسانند به عبارتی فروشندگی در بازارهای هفتگی شغل دوم بسیاری از گیلانیان است.
همه شهرها برای خود روزی و بازاری دارند، بازارهایی بکر و ناب در دل شهرها و بسیاری از روستاها که البته جدای از مردم منطقه برای گردشگران داخلی و حتی خارجی نیز جذاب، دیدنی و خریدنی است.به گزارش تابناک، تعداد زیادی از مردم استان سرسبز گیلان و به خصوص جوانان برای گذران زندگی و کسب درآمد در بازارهای هفتگی مشغول به کار هستند. آنان محصولات بومی خود را برای فروش به بازار می آورند و گاهی نیز از میادین میوه و تره بار اقلام مورد نظر خود را خریداری کرده و در این بازارها به فروش می رسانند به عبارتی فروشندگی در بازارهای هفتگی شغل دوم بسیاری از گیلانیان است.
اکثر فروشندگان این بازارها را قشر کشاورز و باغدار تشکیل می دهند. در برخی از مناطق، بازار 2 بار در هفته برپا می شود و این موضوع از قدیم در آن منطقه مرسوم بوده و همچنان نیز ادامه دارد. برخی از فروشندگان زن با لباس های محلی برای فروش در بازار حاضر می شوند و این موضوع منظره زیبایی از سنت های استان را ایجاد می کند.
از دیگر امتیازهای مهم بازارهای هفتگی متعادل نگه داشتن بهای اجناس، کالاها و جلوگیری از افزایش نامتناسب قیمت هاست. البته این امتیاز در همه بازارها لحاظ نشده و نمی شود. این بازارها، محلی برای دید و بازدید دوستان و آشنایان نیز هست، زیرا اکثر مردم برای خرید به بازارهای هفتگی می روند.
حدیث زندگی در بازارهای محلی گیلان جریان دارد
شور و نشاطی که در بازارهای محلی گیلان به چشم می خورد خود حدیث زندگی است. صبح زود فروشندگان به محل بازار می آیند و بساطشان را پهن می کنند. هر که زودتر بیاید جای بهتری خواهد داشت. در اکثر نقاطی که بازارهای هفتگی در آن برپاست، مردم، هفتگی خرید می کنند، زیرا قیمت محصولاتی که در آن بازارها عرضه می شود به نسبت مغازه ها پایین تر است. این بازارها قدمتی هزار ساله دارند.
محصولات محلی از قبیل پرتقال، به، ازگیل، خرمالو، گلابی های محلی(خوج)، نارنگی و مواد غذایی مانند ماهی تازه، ماهی شور، پنیر، ماست، دوغ، ترشیجات و پوشاک به همراه وسایل خانگی و ابزار کشاورزی، وسایل زینتی و هزار و یک محصول دیگر در بازارهای هفتگی گیلان یافت می شود. در برخی از بازارها، فروش دام از قبیل گاو، گوسفند و اسب نیز متداول است. به طوری که بازار فروش دام همیشه از بخش های شلوغ و پرطرفدار و پردرآمد بازار بوده است.
بازارهای هفتگی گیلان مناسب ترین مکان برای خرید و فروش بدون واسطه و خالی گذاشتن جیب دلالان است. دلالانی که با دست به دست کردن کالا سود کلانی به جیب می زنند. ناگفته نماند، در گذشته بسیاری از روستاها در نقاط مختلف گیلان دارای بازارهای فصلی بودند، اما هم اکنون تعداد زیادی از آنها تعطیل شده است. در برخی از مناطق که در گذشته بازار داشته اند نیز به دلیل نزدیکی بازار به شهر یا روستای مجاور و رونق بیشتر آنها، بازار خود را به مرور زمان از دست داده اند و فروشندگانشان نیز به بازارهای شهر یا روستای مجاور رفته اند.
وجود بازارهای هفتگی در بهبود نسبی مشکلات اقتصادی مردم تا حدی تاثیرگذار است و بسیاری از جوانان بیکار با حضور در این بازارها، بخشی از مشکلات خود را سر و سامان می دهند، عده ای دیگر نیز به رغم کار کشاورزی، باغداری و... در روزهای بیکاری به فروشندگی در این بازارها می پردازند تا با کسب روزی حلال، بخشی از زخم های زندگی را مرهم نهند.
بازارهای هفتگی در گیلان سابقه ای طولانی دارد و پایه های نخستین شهرها و شهرکهای گیلان در جنوب دریای خزر بر بازارهای هفتگی گذاشته شده است که هم اکنون نیز آبادی هایی وجود دارند که به نامهای روزهای بازار، «جمعه بازار» و یا «دوشنبه بازار» خوانده می شوند.
با وجود افزایش راهها و گسترش شبکه های ارتباطی این بازارها هنوز در عرصه اقتصادی و اجتماعی جاذبه های سنتی خود را حفظ کرده اند به طوری که می توان آنها را از جمله جاذبه های توریستی برای استان گیلان برشمرد.
یکی از سنتهای قدیمی استان گیلان وجود بازارهای هفتگی در اکثر شهرهای آن است. از پیشینه تاریخی بازارهای هفتگی اطلاعات خاصی در دست نیست اما با شکل گیری شهرها با توجه به اینکه تهیه مایحتاج هفتگی بدلیل نبود امکانات امروزی در روستاها امکانپذیر نبود بصورت هفتگی مردم روستا جهت تهیه مایحتاج خود از قبیل برنج، ماهی، حبوبات، عسل، صنایع دستی، البسه، کفش، پارچه، میوه جات، ترشیجات، کوزه سفالی، کوزه ماست و تنور و... بصورت دسته جمعی با ماشینهای قدیمی و یا با اسب و با پوشیدن نوترین لباسشان به بازار مراجعه می نمودند.
هم اکنون این بازارها در روزهای هفته از شنبه بازار تا جمعه بازار به تعداد شهرها و بخش ها و حتی دهستان ها و مناطق مختلف برگزار می شود که در این بازارها انواع محصولات تولیدکنندگان بومی، عرضه می گردد که رونق این تولیدات بر جذابیت این بازارها می افزاید آنچه این بازارها را از بازارهای استان های دیگر ایران متمایز می کند نوع کالاها و تولیداتی است که توسط خود روستاییان تولید و با قیمت مناسب در معرض فروش گذاشته می شوند.
در بازارهای محلی گیلان انواع سبزیجات نظیر سبزی های دست کاشت تا سبزی های خودرو، مرکبات، زیتون، باقلای محلی، کدو، ماهی، برنج، چادرشب، جوراب پشمی، ماست، دوغ محلی، انواع صنایع آهنگری محلی نظیر داس، داره و بیل دیده می شوند.
زنان دوشادوش مردان در بازارهای محلی
از موارد مورد توجه بازارهای هفتگی نقش زنان محلی است که محصولات دامی و غذایی را در این بازارها بفروش می رسانند و همپای مردان نقش مهمی در اقتصاد استان ایفا می کنند.
انزلی؛ شنبه بازار
انزلی یکی از شهرهای مهم استان گیلان است و وجود منطقه آزاد تجاری صنعتی، گمرک، اسکله و غیره بر اهمیت آن می افزاید. بازار هفتگی بندر انزلی، از بازارهای فعال و پررونقی است که خریداران می توانند کالاها و اجناس مورد نیاز خود را در روزهای شنبه در آن بیابند. اجناس اروپایی، چینی و ژاپنی، محصولات آسیایی مرکزی و قفقاز از قدیم در این بازار یافت می شده است.
محصولات غذایی از شهرستان های دیگر، حتی صنایع دستی، از فرش ترکمنی تا چاقوی زنجان و محصولات محلی مانند ماهی و مرغابی و انواع پرندگان شکاری و برنج و نیز فرآورده های دامی و صنعتی و بافته های حصیری و سفالی و تورهای ماهیگیری در این بازار عرضه می شود. در این بازارها، وسایل حمل و نقل موتوری و آبی برای رفت و آمد آماده اند.
رودسر؛ یکشنبه بازار
رودسر از جمله بزرگ ترین شهرهای گیلان و یکشنبه بازار آن از جمله بازارهای پررونق استان است. در بازار رودسر معاملات کلی بیشتر روی برنج، چای، ابریشم و مرکبات است، اما محصولات فصلی مانند فندق، گردو، گیاهان دارویی و نهال های مختلف نیز در آن به فروش می رسد و مواد غذایی و پوشاک و لوازم منزل و وسایل زینتی نیز عرضه می شود.
بخشی از محصولات منطقه اشکورات نیز در این بازار عرضه می شود. دیدار با آشنایان و گذران وقت از دیگر دلایل رجوع مردم به بازار رودسر است، زیرا این بازار از قدیمی ترین بازارهای استان است.
لنگرود؛ شنبه و چهارشنبه بازار
لنگرود نیز از جمله شهرهای قدیمی و پرجمعیت استان است. این شهر با تولید قابل توجهی برنج و چای و نیز صید ماهی، بازارهای هفتگی خود را پررونق ساخته و خریداران بسیاری به سوی خود جلب کرده است. در بازارهای هفتگی این شهر غیر از محصولات و تولیدات منطقه انواع و اقسام مختلف اجناس و کالاهای داخلی و خارجی نیز به فروش می رسد.
بازار مال فروشان لنگرود
در بازار لنگرود صنایع دستی مانند حصیر و زنبیل به چشم می خورد که حاصل کار زنان و مردان زحمتکش روستاست. بدین ترتیب، باید گفت بازار لنگرود از جمله بازارهای درجه یک استان گیلان است که فروشندگان آن از شرق گیلان و استان مازندران هستند و گروهی نیز از ییلاق ها و کوهپایه های رودبار و رستم آباد در میان آنها دیده می شوند.
کلاچای؛ پنج شنبه بازار
بازار کلاچای پنج شنبه ها برپا می شود. این بازار در مجموع چهره شهری- روستایی دارد. گاهی اوقات زنان با لباس های محلی قاسم آبادی در این بازار حاضر می شوند. این بازار در حد خود بازار پررونقی است که انواع کالاها و اجناس از قبیل مرکبات، چای، ماهی، گردو، فندق، عسل، پنیر و... در آن به فروش می رسد.
گیاهان دارویی مانند گل گاوزبان و گیاهان تزیینی که در منطقه اشکورات پرورش می یابد نیز در این بازار عرضه می شود. فروشندگان بازار کلاچای اغلب از رودسر، چینی جان، املش، رحیم آباد، قاسم آباد، اشکورات و... هستند. البته شمار اندکی هم از فروشندگان رامسری در این بازار به چشم می خورند.
رحیم آباد؛ دوشنبه بازار
بخش رحیم آباد در 12 کیلومتری جنوب رودسر قرار دارد که قسمت شمالی آن جلگه ای و قسمت جنوبی آن کوهستانی است و محصولات عمده آن در جلگه ها، برنج و چای و در کوهستان ها فندق، گیاهان دارویی، عسل، گندم، جو، حبوبات، سیب زمینی است که به ویژه در فصل برداشت به بازار عرضه می شود.
فروشندگان دوره گرد بازار رحیم آباد همان فروشندگان بازارهای رودسر و کلاچای هستند. از ویژگی های دوشنبه بازار رحیم آباد فروش دام است که مورد استقبال خاص خریداران قرار گرفته به طوری که همیشه از شلوغ ترین و پردرآمدترین قسمت بازار است.
سیاهکل؛ دوشنبه و پنج شنبه بازار
بخش سیاهکل در جنوب غربی لاهیجان واقع شده است. دوشنبه بازار و پنج شنبه بازار سیاهکل یکی از شلوغ ترین بازارهای هفتگی گیلان است که رونق بازار آن بیشتر به سبب تنوع محصولات است. لوازم زین و یراق اسب و پالان قاطر و کار نعلبندی از جمله مواردی است که به رونق بازار می افزاید.
املش؛ سه شنبه بازار
املش منطقه ای بسیار زیبا و دیدنی است. نزدیکی املش به لنگرود و رودسر موجب شده که حوزه وسیعی از بخش کوهستانی این مناطق را شامل شود و ساکنان آن به هر 2 منطقه رفت و آمد داشته باشند. بنابراین در بازار هفتگی املش نیز فروشندگان بازارهای لنگرود، رودسر و کلاچای به چشم می خورند.
آستانه اشرفیه؛ دوشنبه و پنج شنبه بازار
آستانه اشرفیه به دلیل نزدیکی به مرکز استان و همچنین وجود بقعه متبرکه سید جلاالدین اشرف (برادر امام رضا) در این شهر، جزو مناطق مهم استان گیلان است. در بازارهای دوشنبه و پنجشنبه کالاهای گوناگون و صنایع دستی خصوصا ساخته های حصیری به فروش می رسد.
فروشندگان در این بازار کالاهایی از قبیل مرغ، تخم مرغ، صنایع دستی، انواع سبزیجات و میوه های محلی و بادام زمینی را که یکی از محصولات مهم این منطقه است عرضه می کنند. در روزهای زیارتی در بازارها جنب و جوش زیادتری به چشم می خورد.
کیاشهر؛ چهارشنبه بازار
کیاشهر یا بندر حسن کیاده در کنار دریا و در نزدیکی شهر آستانه اشرفیه واقع شده و بازار هفتگی آن را باید در شمار بازارهای هفتگی درجه 2گیلان محسوب کرد. بیشتر فروشندگان این بازار را کاسبان آستانه اشرفیه و بومی تشکیل می دهند. محصولاتی نظیر ماهی، برنج، سبزی ها و میوه های فصل و سایر مواد خوراکی، پوشاک، لوازم منزل و وسایل زینتی در این بازار عرضه می شود.
کوچصفهان؛ یکشنبه و چهارشنبه بازار
کوچصفهان در مسیر جاده رشت - لاهیجان از آبادی های قدیم استان گیلان است. بازار این شهر از نیم قرن پیش تاکنون در روزهای یکشنبه و چهارشنبه فعالیت داشته است. ساعت کار بازار از صبح زود تا ساعت 14 است و انواع کالاها و اجناس از قبیل مواد غذایی، پوشاک، وسایل منزل و لوازم زینتی و کشاورزی در آن به فروش می رسد.
در این بازار بیشتر معاملات روی برنج و دام و انواع سبزیجات انجام می گیرد. بازار دام و فروش گاو و گوسفند که معمولا از نقاط دیگر کوچصفهان آورده می شود مشتریان زیادی را از شهرهای دیگر به این منطقه می کشاند و بر رونق بازار می افزاید.
هشتپر؛ پنج شنبه بازار
در پنج شنبه بازار هشتپر اغلب زنان و مردان با لباس های محلی تالشی ظاهر می شوند. حتی برخی از صاحبان مغازه نیز لباس محلی می پوشند. محصولات منطقه به ویژه برنج، انواع سبزی و میوه های درختی از قبیل ازگیل، گیلاس و در سال های اخیر کیوی در بازار هفتگی عرضه می شود.
فومن؛ سه شنبه بازار
فومن از شهرهای تاریخی استان است. در بازار سه شنبه فومن علاوه بر برنج و چای، برخی از محصولات حصیری و سفالی نیز عرضه می شود. پنیر سیاهمزگی و کلوچه فومن 2 فرآورده مهم این شهر است که در بازار بیش از محصولات دیگر خواستار دارد. وسایل درو و کارد و چاقوهای ساخت ماسوله و گلیم و نمد و فرآورده های دامی که مربوط به شولم و گشت رودخان است نیز در این بازار عرضه می شود.
صومعه سرا؛ یکشنبه بازار
صومعه سرا با تولید محصولات فراوان و متنوعی مانند: برنج، چای، دام، طیور، نیشکر، انواع سبزی ها، میوه ها، ابریشم و فروش آنها به ساکنان نقاط مختلف گیلان و در برخی موارد به سایر استانها، دارای بازار هفتگی پررونقی است.
در بازار این شهر فرآورده هایی مانند: نیشکر، دوشاب (شیره انگور)، انواع سبزی ها، مرغ و تخم مرغ و فرآورده های دامی که حاصل کار و فعالیت مردمان منطقه است در یکشنبه بازار به فروش می رسد و عواید آن را در همان بازار به مصرف خرید لوازم ضروری زندگی به ویژه پوشاک می رسانند.
به این ترتیب بسیاری از کالاها و اجناس، مستقیم از سوی تولید کننده به دست مصرف کننده می رسد و طبیعی است که چون واسطه دخالتی ندارد قیمت اجناس تا حدی متناسب تر خواهد بود.
شفت؛ دوشنبه بازار
شفت در 9 کیلومتری فومن واقع شده و دارای 3 دهستان جیرده، چوبر و احمد سرگوراب است. این ناحیه از گیلان در گذشته همواره محروم ترین قشر مردم را در بر می گیرد. عرضه کالا در دوشنبه بازار شفت به دلیل همان محرومیت ها محدود بوده و چاقو که در زبان محلی به آن شکه گفته می شود یکی از صنایع دستی و چوبی است که از روزگاران گذشته به یادگار مانده و از سوی زنان تهیه و در بازار عرضه می شود.
نمد مالی و تهیه دست بافت های پشمی و نخی و عرضه آن در این بازار اگرچه رونق گذشته را ندارد، اما هنوز منسوخ نشده است.
پره سر؛ سه شنبه بازار
پره سر در دو طرف راه بندرانزلی به آستارا قرار دارد. این بازار در گذشته از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در روز بازار و محل آن در گذشته جلسه هفتگی 17 نفر از کدخدایان اطراف نیز تشکیل می شد. هم اکنون گرچه بازار این شهر رونق گذشته را ندارد، اما مورد توجه و علاقه فروشندگان و مشتریان است.
در این بازار به زبان های تالشی و فارسی صحبت می کنند. غیر از فرآورده های دامی؛ پوشاک، مواد غذایی، لوازم تزیینی و وسایل منزل نیز در این بازار عرضه می گردد. گفتنی است فروشندگان این بازار، بومی، هشتپری، رضوانشهری و ساکن انزلی هستند. در گذشته بازار پره سر از سوی داروغه و به دست کدخدایان محل ها انتخاب و اداره می شد و به هر یک از داروغه ها ماهانه 4 هزار تومان پرداخت می شد.
منبع: تابناک