کد خبر: ۱۰۶۰۹۸۳
تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۷:۳۸ 10 August 2022

با توجه به آشکار شدن نسل کشی فرهنگ که به واسطه کلیسای کاتولیک به وقوع پیوست و عدم عذر خواهی رهبر کاتولیک های جهان از بومیان کانادا با مرور تاریخ که رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره به مطالعه آن اهتمام داشتند مشخص می شود دین مبین اسلام برای جلوگیری از چنین جنایاتی دستوراتی صادر کرده است.

از نسل کش فرهنگی تا نظریه امت واحده

به گزارش تابناک همدان، در مدت اخیر تنها در دو فقره، گزارش شده که در یک مدرسه سابق شبانه روزی در کانادا بقایای اجساد 751 کودک و در موردی دیگر، بقایای اجساد 215 کودک دیگر کشف شده است.

طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، این کشف بخشی تاریک از تاریخ کانادا را به نمایش می‌گذارد. بقایای قریب به یک هزار کودک در محوطه یک مدرسه شبانه‌روزی که در اواخر قرن نوزدهم در استان بریتیش کلمبیای کانادا ایجاد شده بود تا افراد بومی را به زور جذب کند کشف شد.

سفر «پاپ فرانسیس»، رئیس کاتولیک‌های جهان، به کانادا به خاطر مقامات بومی و بازماندگان مدارس شبانه‌روزی بود که در ۱۵ سال گذشته بارها به آنها وعده غرامت و «رفتار برابر» داده شده بود به وقوع پیوست.

 

از نسل کش فرهنگی تا نظریه امت واحده

پاپ به هزاران نفرکه در مراسمی در جامعه بومیان کانادا گرد آمدند گفت که از تأثیرات «فاجعه بار» سیاستی که به مدت ۱۰۰ سال در مدارس شبانه‌روزی توسط کلیسای کاتولیک در سراسر کانادا اجرا شد و در قرن بیستم به پایان رسید، متأسف است ؛ او تنها از عملکرد برخی افراد عذرخواهی کرد، نه به دلیل اقدامات کل کلیسای کاتولیک.

در حالی که پاپ اخیرا سفر خود به کانادا را به پایان رساند، بسیاری اینگونه استدلال کرده‌اند که او نتوانسته راه مشخصی برای پیشرفت در زمینه رسیدگی به سوء استفاده از بومیان ارائه دهد.

گذشته از یک تعهد مبهم برای انجام «تحقیق جدی در مورد حقایق آنچه رخ داده است»، بسیاری از ناظران این سوال را مطرح می‌کنند که در آینده قرار است چه اتفاقی بیفتد؛ پاپ چه اقدامات مشخصی برای بهبود زندگی بازماندگان بومی انجام خواهد داد؟

داستان بخشی از تاریخ تاریک کانادا است، تاریخی که مقام معظم رهبری همواره به مطالعه آن تاکید دارند و می فرمایند: اصلی ترین دلیل مطالعه تاریخ نجات ایده های خوب، برانگیزاننده و الهام بخشی است که در گذشته گم شده اند برای این منظور که در ارتباط با گره ها و مسائل زمان خود ما مورد استفاده قرار بگیرند. از منظر رهبر معظم انقلاب، «خودفراموشی» -به معنی فراموش کردن هویت خود- امری خطرناک است که وجود آن در ادبیات سیاسی یک کشور، به ذلت و خواری مردم آن کشور می انجامد. اگر «قوم و ملتی هویت، تاریخ، فرهنگ و زبان خود را فراموش کنند، نتیجه ی آن، ذلت و بدبختی آن قوم خواهد بود.

با نگاه به رگه هایى از ناسیونالیسم، در عرصه روابط بین الملل با عنوان هاى منافع ملى، امنیت ملى، اقتدار ملى و ... رخ می نماید که صاحبان این اندیشه در غرب (رویکرد مادیگرا و غیراسلامی)، می کوشند با وادار کردن انسانها به وفادارى و حمایت بی چون و چرا از ملیتشان، به دستاوردهاى نیز تفاخر ملت به ملیت، تاریخ و گذشتگان خود و احساس برترى نسبت به ملت هاى دیگر به عنوان بالاترین مرجع نمایان کنند.

اگرچه بنیانگذاران این مکتب، آن را باعث وحدت و خیزش ملتها در برابر ستم می شمارند، ولى با گسترش آن در جهان، مردم دنیا شاهد تبعیض، بی عدالتى، اختلاف و .... بودند. دیدگاه اسلام نسبت به ملیگرایی وجود ملتهاى گوناگون، هماهنگ با خواست خداوند است. علت این گوناگونى نیز شناسایى شدن افراد بشر براى یکدیگر است؛ وابستگى به هر یك از ملت هاى جهان، نمی تواند عامل تفاخر و برترى باشد.

اسلام معتقد است که ملّیگرایی اگر وطن دوستی و وفاداری نسبت به میهن خود است، میتواند جنبه مثبتی از ملّیگرایی باشد که تضادی با اسلام گرایی ندارد، ولی اگر ملّیگرایی صرفاً تأکید بر وحدت انسانها بر پایه نژاد و ملیت خود و جدایی سایر ملتها و ایجاد تفرقه باشد میتواند بُعدی منفی از ملّیگرایی محسوب گردد و با آن به مخالفت برمی خیزد.

 

 

از نسل کشی فرهنگی تا نظریه امت واحده

اسلام ، نظریه امت واحده را در برابر دیدگاه ملى گرایى پیشنهاد می کند؛ چون این نظریه، به جاى تأکید بر وابستگى و وفادارى به ملت ویژه، بر عقیده و آرمان انسانها تأکید می ورزد که می تواند با داشتن اصولى مانند برادرى، مساوات، دوستى و دشمنى در راه خدا، برترى بر اساس تقوا، جامع هاى دور از اختلاف و تبعیض و بی عدالتی را بنیان گذارد تا رشد و پیشرفت همه انسانها را به ارمغان آورد. اما ملیگرایی، گاه به معنی «القومیة» یعنی گرایش شدید به نژادپرستی است. در این مورد، دانشمندان علوم اجتماعی معتقدند که وطن دوستی با وطن پرستی متفاوت است. وطن پرستی بیراهه است، ولی وطن دوستی محرك و زمینه ساز و مشوق توسعه یافتگی است.

در کل اسلام گرایان برای حل کردن این مشکل بین عقاید اسلام گرایی و ملّی گرایی به تغییر و جابه جایی دو مفهوم: امت به جای ملت و انترناسیونالیسم به جای ناسیونالیسم یا ملّیگرایی اشاره میکنند. در کشورهای اسلامی، ناسیونالیسم یا ملّیگرایی همواره به عنوان رقیبی برای اندیشه های اسلام گرایانه و مبتنی بر وحدت امت اسلامی بوده است. قرآن کریم به واسطه این آیه که می فرماید: « وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ » صراحتاً به نفی مفاخرات قومی و قبیله ای و ملّی میپردازد و تنها معیار کرامت انسانی را تقوای الهی معرفی میکند.

اسلام و آموزه های اسلامی و همچنین اندیشمندان اسلامی همچون امام خمینی(ره)، آیت الله خامنه ای، شهید مطّهری و...، ملّیگرایی را دارای دو جنبه مثبت و منفی میدانند و بی توجه به تأکید بر ملّیگرایی صرف، معتقد هستند که اگر ملّیگرایی عاملی باشد برای همبستگی با کسانی که با آنها زندگی مشترك داریم، با اسلام منافاتی ندارد، در غیر این صورت غیر عاقلانه و مذموم است؛ در حالیکه میدانیم مهمترین عامل، همیشه در ملّیگرایی تأکید و توجه به عنصر ملّیت و عواملی همچون زبان، نژاد، آداب، سنن و غیره است و به دنبال همین موارد و دفاع از همین عوامل بوده که بعضی کشورها و ملل به این فکر افتادند که خود، پیشینه و فرهنگ خود را از سلطه و استعمار و نابودی نجات دهند.

 

 

از نسل کش فرهنگی تا نظریه امت واحده

رهبر انقلاب اسلامی معتقدند که اهداف ناسیونالیستها بسیار محدود و قومی است و جوامع اسلامی باید، فراتر از نگرشهای قومی و قبیله ای، اهداف انسانی را مد نظر قرار دهند.
ایشان برخی از تهدیدات ناسیونالیسم افراطی را به ملتهای اسلامی معرفی می نمایند که برخی از آنها عبارتند از؛ اختلال در روندهای ملی، دور کردن ملتها از یکدیگر، تشدید اختلافات قومی، فرقه ای و غیره.

مقام معظم رهبری صرفاً در آسیب شناسی متوقف نشدند بلکه راهبردهایی برای برون رفت از این چالش و تهدید برای ملتها و کشورهای اسلامی ارائه داده اند. کنکاش در اندیشه ایشان نشان میدهد که اموری نظیر؛ تولید و ارائه مفاهیم جدید و مدد فکرى به ملتها در برابر تفکرات ناسیونالیستی، تمسك به اسلام برای اصلاحات سیاسی به جای تمرکز بر ملیگرایی، حاکمیت نظام ارزشى و جهانبینى صحیح بر جامعه، تکثرگرایی قومی، بصیرت سیاسی و استقامت، تقویت ایمانِ دینی در جامعه، بازگشت به اسلام و اعاده هویت اسلامی، وحدت و یکپارچگی امت اسلامی، تقویت روحیه عزت، خودباوری و قدرتمندی در جامعه منجر به برون رفت از چالش ها و پیامدهای منفی ملی گرایی می شوند.

با این حال در حال حاضر هم، هنوز ملت‌های زیادی هستند که تحت استعمار، استثمار و ژنوساید دولت‌های توتالیتر و فاشیست قرار می‌گیرند، البته همراه با سکوت، تایید و همدستی کشورها و قدرتهای پیشرفته و سازمان‌های بین‌المللی و ...

 

*دانشجو ارشد علوم ارتباطات اجتماعی- دانشگاه علامه طباطبایی

منبع: تابناک
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار