یکی از عوامل مؤثر در قیمت آهن در کشورمان، تغییرات قیمت جهانی آهن آلات است. بازار آهن‌آلات ظرف شش ماهه اول سال 1401، با اتفاقات غیرمنتظره‌ای چون جنگ بین روسیه و اوکراین، تحولات سریع و گسترده‌ای را تجربه می‌کند. از سوی دیگر، انتظار می‌رفت که شاهد شروع رونق اقتصادی بعد از کرونا نیز باشیم.
ولی با احتمال شروع دوباره این بیماری و همهگیری برخی بیماری‌های مسری دیگر مانند آبله میمونی در کشورهای پیشرفته، این رونق اقتصادی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. همان طور که گفتیم قیمت آهن در ایران به دلایل مختلفی بستگی دارد که تغییر جهانی قیمت آهن‌الات از جمله آنهاست. در ادامه بیشتر بررسی خواهیم کرد.
بررسی تحولات قیمت جهانی آهن‌آلات در سال 1401
اگر بخواهیم سال 1401 را با سال‌های میلادی معادل کنیم، نه ماه اول سال 1401 در سال 2022 و سه ماه دیگر آن در سال 2023 قرار می‌گیرند. بر اساس آمار ارائه‌شده توسط انجمن جهانی فولاد، تقاضای جهانی برای فولاد که شامل مواد خام و مقاطع فولادی می‌شود، در ماه‌های گذشته از سال 2022 با 0.4% افزایش همراه بوده است. همچنین، پیش‌بینی می‌شود که شاهد 2.7% افزایش در سال 2023 باشیم.
این پیش‌بینی انجمن جهانی فولاد، در سایه جنگ اوکراین و تبعات آن برای کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده انجام شده است. تا قبل از این جنگ، انتظار می‌رفت که با شروع رونق اقتصادی پساکرونایی، تقاضا برای آهن آلات بیشتر شود. اما از آن‌جا که سرنوشت جنگ اوکراین و زمان پایان آن مشخص نیست، قیمت آهن در ماه‌های پیش رو از سال 1401 در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
در پنج ماهه گذشته از سال، شاهد کاهش قیمت محصولات فولادی در کشور با یک شیب ملایم بوده‌ایم. یکی از دلایل این اتفاق، کاهش چنین محصولاتی در جهان بوده که به جز جنگ اوکراین، به‌واسطه برخی رویدادهای دیگر در کشورهای تولیدکننده یا در سطح جهان روی داده است. بیایید نیم نگاهی به تبعات جنگ اوکراین و رویدادهای دیگر و تاثیر آنها در تحولات قیمت آهن آلات جهانی بیاندازیم.
جنگ اوکراین و نقش آن در کاهش قیمت جهانی محصولات صنعت فولاد
اثری که جنگ اوکراین و روسیه بر کشورهای جهان داشته، متاثر از روابط سیاسی، تجاری و اقتصادی آنها با این دو کشور است. در سطح جهانی، شاهد یک تورم بی‌سابقه در کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا بوده‌ایم. علاوه بر این تورم، بحث کمبود حامل‌های انرژی در کشورهای صنعتی بزرگی مانند آلمان نیز مطرح است که با رکود تولید در برخی صنایع خود را نشان می‌دهد.
این تورم و کمبود باعث بی‌ثباتی اقتصادی در تقریبا همه کشورهای جهان و کاهش عرضه و تقاضا برای آهن‌آلات شده است. در این میان نقش کاهش تقاضا پررنگ‌تر بود که اثر آن را به صورت کاهش قیمت آهن آلات جهانی می‌بینید. اما آیا این‌که این کاهش قیمت در هفت ماه باقی مانده از سال 1401 ادامه داشته باشد یا نه، نامشخص است. حداقل می‌توان گفت که تا بیرون آمدن کشورهای پیشرفته از شوک جنگ اوکراین، بیرون آمدن روسیه از تحریم‌ها و رسیدن به یک ثبات اقتصادی نسبی و تغییر رویه‌های تجارت انرژی، این افت قیمتی ادامه خواهد داشت.
نقش کشور چین در کاهش قیمت محصولات فولادی در سطح جهانی
کشور چین یک تولیدکننده و خریدار مهم آهن‌آلات در جهان است. در سال 2021، دولت چین تدابیر ویژه و سختی برای پیمان‌کاران و توسعه‌‌دهندگان مسکن و مستغلات این کشور وضع کرد. این اقدامات با کاهش شدید رشد این صنعت در چین همراه بوده است. در نتیجه، شاهد کاهش تقاضا برای محصولات فولادی در این کشور هستیم که بر بازار جهانی آهن آلات اثر مشابهی داشته است. اگرچه یک دلیل احتمال افزایش تقاضای عنوان‌شده برای فولاد و در نتیجه قیمت آهن در سال 2023، می‌تواند تلاش دولت چین برای تثبیت بازار املاک و تقویت سرمایه‌گذاری در این حوزه باشد.
اقتصاد پساکرونایی در کشورهای پیشرفته و اثر آن بر تحولات قیمت جهانی آهن آلات
انتظار می‌رفت که یک رونق اقتصادی در کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای پیشرفته پدید آید. این رونق اقتصادی با افزایش تقاضا برای محصولات خام فولاد و قیمت آهن همراه می‌شد. برخلاف پیش‌بینی پایان موج همهگیری کرونا، هنوز به پایان آن نزدیک هم نشده‌ایم. از سوی دیگر، تورم جهانی مزید بر علت است و انتظار رونق اقتصادی بالایی را نمی‌توانیم داشته باشیم. همین مساله باعث‌شده است که کشورهایی مثل آمریکا نتوانند برنامه‌های خود را عملی کنند.
انقباض پولی اقتصادهای در حال توسعه و تاثیر آن بر تحولات قیمت جهانی آهن آلات
کشورهای در حال توسعه، برای رشد صنایع وابسته به آهن خود، به فولاد و مواد اولیه ساخت آن نیاز دارند. با این حال، با توجه به مشکلات ناشی از رکود اقتصادی دوران کرونا و بعد از آن و تورم جهانی، انقباض پولی بیداد می‌کند.
در نتیجه، این کشورها، قادر به خرید نیازهای فولادی خود نیستند. در کشورمان، اگر نگاهی به قیمت آهن آلات در بورس بیاندازید، به خوبی این مشکل را درک خواهید کرد. علاوه بر تورم جهانی، نوسانات نرخ دلار و یورو و مسائلی که کشورهای دیگر درگیر آن هستند، تحریم‌ها هم مانع از عرضه و تقاضای بهینه فولاد برای ایران شده است.
بررسی تحولات قیمت جهانی آهن آلات در هفت ماهه باقی مانده از سال 1401
همان‌طور که گفتیم، هیچ پیش‌بینی واضحی از تحولات قیمت آهن‌آلات در بازارهای جهانی نمی‌توان کرد. اگر همین فردا، دو کشور اوکراین و روسیه صلح کنند، باز هم تورم جهانی مانع از افزایش مناسب تقاضا برای فولاد در جهان خواهد شد.
در نتیجه، قیمت آهن آلات در نهایت بتواند به یک تعادل و ثبات نسبی برسد. از طرف دیگر، اگر تحریم‌های روسیه توسط آمریکا و کشورهای اروپایی ادامه‌دار شود، نه‌تنها این کشورها که سایر کشورهای دیگر هم در سایه این دشمنی می‌سوزند.
رکود اقتصادی که در بستر شوم جنگ، تحریم‌های بی‌منطق و بدون زیر ساخت مناسب و همهگیری کرونا ایجاد شده است، به این زودی تمام نخواهد شد. برای بازار آهن ایران نیز این مشکل وجود دارد.
اگرچه به دلیل تحریم‌های اقتصادی، صادرات کشورمان مختل شده است، اما رکود قیمتی اثرات جبران‌نا‌پذیری بر صنایع فولاد کشورمان خواهد داشت. کارخانجات فولاد یا به دلیل نبود مواد اولیه یا تقاضای پائین، تولید خود را پائین می‌آورند.
برخی از صنایع اصلی و جانبی تعطیل خواهند شد. در نتیجه، بسیاری از نیروهای شاغل در این واحدها تعدیل یا بیکار می‌شوند. افزایش نرخ بیکاری همراه با تورم فزاینده نیز می‌تواند کشور را در یک رکود اقتصادی فزاینده فرو ببرد که بیرون آمدن از آن، سال‌ها اقتصاد ما را عقب‌تر خواهد برد.
هرچند قیمت جهانی آهن‌آلات، قیمت ارز و مسائل سیاسی، قیمت آهن در داخل کشور را با نوسان روبرو می‌کند اما خرید میلگرد از کارخانه کمک می‌کند تا خرید مناسب‌تری داشته باشید. برای آشنایی با نحوه خرید میلگرد از کارخانه به لینک با صفر تا صد خرید میلگرد از کارخانه آشنا شوید مراجعه کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی تحولات قیمت جهانی آهن آلات در سال ۱۴۰۱ پرداختیم. تغییرات کاهشی یا افزایشی که در قیمت آهن آلات در جهان روی می‌دهد، اثر مستقیمی بر روی بازار آهن ایران دارد. در پنج ماهه اول این سال، شاهد کاهش قیمت جهانی آهن آلات بودیم.
این کاهش قیمت، در بازار آهن ایران نیز خود را نشان داده است. البته این کاهش قیمت آهن در ایران با شیب بسیار ملایم‌تری همراه بوده است. به نظر می‌رسد با تداوم مشکلاتی که امروزه جهان با آن دست و پنجه نرم می‌کند، این وضع بازار آهن ایران حداقل تا پایان سال ۱۴۰۱ باشد.
انتهای رپرتاژ آگهی/